Verslagen Wikimania 2019/Ad Huikeshoven

Wikimania verslag Ad Huikeshoven

In Stockholm van maandag 12 augustus tot zondag 18 augustus.

Op dinsdag 13 augustus check ik in bij het hotel dat op de Wikimania site werd geadverteerd met korting. Dat bleek een ander hotel dan het hotel waar de medewerkers van de WMF en de ontvangers van de WMF scholarships verblijven. Bij de lunch ontmoet ik Alex Monk (UK), Dominik Teim (Tjechië) en Jeremydb (NY). Om drie uur ga ik met de metro naar de venue waar Sara Mörtsell me bij mijn naam hartelijk welkom heet. Ik groet Eva Lepik, RonnieV en Jan Ainali.

Met een badge om, een t-shirt en een waterfles in mijn hand, neem ik de metro naar Gamla Stan alwaar ik Maarten Dammers en Lodewijk Gelauff ontmoet. We wandelen gedrieën naar Clarion Hotel om te verzamelen voor diner met Sjoerd de Bruin, S�iebrand Mazeland, maar eerst nog staande receptie in de lounge.

María Sefidiari komt langs, en we hebben het even over het ASBS proces waarvoor ik Election Facilitator was. Katherine Maher holt van de ene naar de volgende meeting, stopt even om ons een grote lach te schenken, en loopt weer door.

Het gonst in de lounge met discussies over Wikimedia 2030 strategie proces, en een niet zo handige uitspraak daarover van Jimmy Wales op zijn overlegpagina van de engelstalige Wikipedia.

Woensdag 14 augustus. Het hotel heeft geen buffet. Je kan uit een vitrine iets kopen. Ik zie Susanne Mktrchn en help haar de route naar de conferentie te vinden. De hackathon opent met 'n paar speeches en een reeks pitches van mensen die hulp vragen bij wat ze de komende dagen willen ontwikkelen. Ik schuif aan bij Angie Mugai om haar nieuwe lezers prototype te testen. Het is een website gerichte op nieuw publiek in India met informatie uit Wikipedia over cricket, een populair onderwerp in die regio.

Lane Raspberry groet ik in de hal, hij was mede Election Facilitator, en is in de modus van Signpost journalist om tal van mensen te interviewen. We hadden het over Google. Hij vroeg zich af wanneer Google aandelen aan de WMF schonk (72 stuks in boekjaar 2007-2008, verkocht in boekjaar 2008-2009). Lane maakt zich zorgen over de capaciteit van de servers voor de sterke groei van Wikidata items. Ik betrek Timo Tijhoff bij het gesprek, hij werkt in het performance team van de WMF.

Juoni Tuomistu komt erbij, een gemeenschappelijke kennis van Lane en mij, buiten Wikipedia om. Juoni werkt voor de finse RIVM en werkt daarnaast aan een tool om argumenten in een wikibase te zetten en die te visualiseren. Een beetje zoals mind-maps en wat de Argumentenfabriek wekelijks in de krant zet, maar dan anders. Juoni zie ik later nog eens, half in paniek, hij is zijn tas met laptop kwijt. Die kwam snel weer terecht.

Om 14:00 gaf Marshall Miller van het groeiteam een presentatie over de belevenissen van nieuwe bewerkers. Ze hebben op een paar wikis tests gedaan voor een deel van de nieuw geregistreerde gebruikers. Die kregen nieuwe schermen te zien. Bijvoorbeeld een met een lijstje van vier vragen om de nieuwe gebruiker beter te leren kennen. 65% van de nieuwelingen beantwoordden die vragen, en dat is een hoge respons. Of een help scherm. Wat ik interessant vond was een nieuwe thuispagina voor de nieuwkomer, in plaats van een lege gebruikerspagina. Nieuwkomers weten niet altijd raad met een volledig wit veld. Op die thuispagina stond met een groene vink: aangemeld als gebruiker, om ze aan te moedigen, en nog een aantal vakken met mogelijke vervolgacties, zoals een gebruikerspagina aanmaken. Maar ook een vak met de gebruikersnaam van een persoonlijke coach.

Ik loop van de bovenste verdieping terug naar de hal. Ik ontmoet Johanna Johanonen uit Finland. Die heb ik ook al eerder ontmoet op eerdere conferenties. Ze is nu vrijwilliger voor Wikimania en heeft haar dochter meegenomen, ook als vrijwilliger. Haar dochter vraagt me een korte video in te spreken.

Om 16:00 begon een rondleiding in het Zweedse parlement. We zijn met een flinke groet. Ik ontmoet voor het eerst in levende lijve Abhinav, uit India, ook een van de Election Facilitators. Het was een leuke rondleiding met Per, parlementslid. Het Zweeds parlement heeft een in plaats van twee kamers en ook een vrouwenkamer.

's Avonds tref ik Sandra Rientjes, Frans Grijzenhout en Josie, voorzitter WM UK in de lounge van het hotel. Susanne Mkrtchn schuift ook nog aan. Ik ga vroeg naar bed.

Donderdag 15 augustus. GerardM cornered me bij het ontbijt, zo zei het hetzelf na een minuut of tien. Ik wandel naar Gamle Stan voor de 'culture crawl' Old town tour 2. Voor het Nobelprijsmuseum in het gebouw van de Svenske Akademie ga ik op een bankje zitten wachten, ik ben ruim op tijd, de tour begint pas een half uur later. TJ Bliss komt naast me zitten. We kletsen wat en blijken vrijdag allebei in hetzelfde panel te zitten, het openingspanel van het Education 'track'. De conferentie 'tracks' zijn dit jaar 'spaces' genoemd.

Vooraf was de belangstelling voor de tours groot. Per tour maximaal 30 mensen, en een wachtrij. Om tien uur waren er ongeveer vijftien mensen. De chemica die ons het Nobelprijsmuseum liet zien - dat volgens haar nog ten onrechte Nobelmuseum heet op Wikipedia -  benadrukte welke vrouwen er al wel een prijs hadden gewonnen. De gendergap bij Nobelprijzen is nog groter dan de gendergap op Wikipedia. Whiteghost.INK was blij onze groep alsnog gevonden te hebben.

We lopen door naar het vrij nieuwe Medieval Museum en zien een recente opgraving van een begraafplaats onder een plein. Daarna het slot of kasteel, met de Staatszaal, een spiegelgang en kastje uit Versailles, die Zweden kocht na de sociale revolutie eind achttiende eeuw. Ik krijg een appje van de voorzitter van de programmacommissie of zijn moeder nog de tour gevonden had, en ik kon hem gelukkig geruststellen.

We lopen terug naar de kathedraal en zien St. Joris en de draak, een groot beeldhouwwerk achterin de kerk. Na de lunch een wandeling door een park met beelden van koningen en John Ericsson, de ontwerper van USS monitor een schip dat over de Mississippi voer tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog.

De wandeling kwam uit bij het Nationaal Museum. De directeur tentoonstellingen leidde ons rond in dit pas verbouwde museum en nam ons mee langs een paar hoogtepunten in de collectie, waaronder een aantal Rembrandts: de Batavierenkoning en een minizelfportret. Simeon en kind hing ernaast, maar noemde hij niet. Tot slot mogen we in de 'board room' zitten voor een edit-a-thon. Daar zit nog het gezelschap van Old  town tour 1. Op commons heet Nobelprijsmuseum nog Nobelmuseum en ik ga er voor zitten om die naam te veranderen.

's Avonds spreek ik af met Nora Nayyar om panelpresentatie vrijdag door te spreken. Ze stelt me voor aan haar vriendin, die ooit een van de eerste 300 medewerkers van Facebook was.

Vrijdag 16 augustus. Bij het ontbijt spreek ik Sam Klein die zijn frustratie uitsprak dat een eerder toegezegde grant van 600 dollar om verjaarsfeestje Wikipedia te vieren alsnog werd ingetrokken.

Naar de venue voor de opening van Wikimania. María Sefidiari, voorzitter WMF, opent: we gaan het drie dagen over SDGs hebben, de duurzame ontwikkelingsdoelen die de Verenigde Naties in het jaar 2015 hebben vastgesteld om te bereiken voor het jaar 2030. Er staat een doventolk op het podium. John Anderson, directeur WMSE zegt wat voordat Eric Luth ons door de huishoudelijke mededelingen heen helpt. De keynote is door Michael Edson, oprichter en directeur van het VN museum in Kopenhagen. Hij doet zijn best een inspirerend verhaal te houden, maar het is te lang.

Michael vertelt het verhaal over een pottenbakklas, eerstejaar kunstacademie. De studenten kunnen kiezen of ze aan het eind van het jaar op kwantiteit beoordeeld willen worden, 1 punt voor iedere 10 kilo gebakken pot; of op kwaliteit beoordeeld willen worden, een beoordeling van 1 pot op schoonheid. Het grappige is dat degenen die voor kwantiteit gaan de meeste experimenten uithalen en daarmee verrassende ontdekkingen doen; en dat degenen die voor kwaliteit gaan zich verloren in gepeins over perfectie, weinig experimenteerden en tot weinig verrassend resultaat kwamen.

Daarna mochten we in actie komen als publiek om tegen elkaar een afvalrace te spelen van papier, steen en schaar. Na vijf winstpartijen op rij was ik af. De race ging door tot een winnaar. Toen liet Michael Edson een filmpje zien van een robot die het spelletje speelt, en altijd wint van iedere mens als tegenstander.

Dan nog een verhaal over 'civic activation'. Een onderzoek bij chirurgen. Operaties worden uitgevoerd door teams. Ze hebben onderzocht wat het gevolg is als direct voor de operatie de teamleden aan elkaar hun naam zeggen en vertellen wat ze gaan doen tijdens de operaties. Echt waar, operaties waarbij teams dat doen leiden achteraf tot minder complexiteiten, en andere voordelen.

Michael Edson had iets over 'co-creat early, play, convivality by design'. Toen bereikte hij het punt dat hij de aandacht van zijn gehoor verloor. Hij begon er nog wel over dat om de SDGs in 2030 miljoenen, miljarden mensen te bereiken zijn. Dat de VN dat momenteel niet voor elkaar krijgt. Dat ze om de hulp van Wikipedia en Wikipedianen vragen om kennis over SDGs en oplossingen daarvoor te delen (in alle talen) en om mensen in beweging te krijgen om lokaal actie te ondernemen op die doelen. Er kwam nog een link langs om je SDG verhaal te delen op de Wikimania website. Dat hebben die middag 5 mensen gedaan op wikimania:2019:Program/Free Knowledge and the Global Goals Spotlight Session/Share your story.

Lunchtijd. Ik pak een broodje en loop naar buiten. Ik praat Gregory Varnum bij over de status van een concept Signpost artikel van Lane Rasberry over het ASBS proces.

Om 13:00 uur start openingspanel in Rotunda. Op het podium zitten TJ BLiss van de Wiki Edu Foundation, Melissa van de WMF, Nora Nayyar, Olle, Aram van Wikipedia Education program uit Armenia, een Paul via videoverbinding van Open Education Consortium. Ze vertellen allemaal wat ze met Wikipedia doen, en onderwijs/educatie, in relatie tot SDGs. Ik en Nora waren erbij uitgenodigd als 'vrijwilligers'. We hadden een voorstel ingediend voor een workshop over de vier pilaren van onderwijs: learning to know, learning to do, learning to live together en learning to be. De bron daarvan is een rapport van Jacques Delors in het jaar 1996 aan UNESCO over onderwijs in de eenentwintigste eeuw.

Een theepauze. Ik spreek verschillende mensen die me verschillende sessies aanbevelen. Ik heb een programma uitgestippeld voor de komende dagen dat ik min of meer volg. Deze middag wil ik nog wat plenaire sessies meepikken. Ik weet nog van Wikimania London 2014 dat er toen een reeks echt heel erg goede externe sprekers waren.

In de plenaire zaal hoor in John Cummings van UNESCO over SDG. Ik hoor Emanuel Karsten, een onderzoeksjournalist die zich door crowdfunding laat financieren, met een verhaal over link tax en upload filter. En dan Mark Graham van het Internet Archive. Dat is een kanjer. Ze hebben onlangs 13 miljoen dode links in Wikipedia artikelen vervangen door links naar de waybackmachine, en bij citaten uit (oude) boeken een link gegeven naar een scan van de geciteerde pagina. De minister van Buitenlandse Zaken vertelde vol trots over Wikigap op 8 maart, toen in alle Zweedse ambassades een edit-a-thon werd georganiseerd om artikelen over vrouwen te schrijven.

Het panel kon ik niet volgen. Katherine Maher zou daarna een samenvatting van de dag geven. De techniek liet haar in de steek. De presentatie stond niet klaar. Wel belangrijk: Wikimedia Argentinië heeft een partnerschap aangegaan met UNHCR.

Ik stap de Strategy Space binnen om Jeffrey Keefer te zien (een van de mede Election Facilitators die ik 3 maanden lang iedere week in een videoconferentie zag, en die ik niet eerder had ontmoet) om te brainstormen over de aanbelingen van de werkgroep Capacity Building. Ik kreeg prints mee. Daar zat een visual in die de gedachtengang van de werkgroep bij de aanbevelingen illustreerde. Met die visual vatte ik die gedachtegang. Helaas staat dat plaatje niet op meta.

Daarna stond ik in de rij te wachten op de bus naar de openingsreceptie in het stadhuis. Sandra Rientjes vraagt me wat voor thema's geschikt zouden kunnen zijn als Wikimedia Nederland een thematische hub zou worden - we blikken vooruit op implementatie aanbevelingen Wikimedia 2030, in het bijzonder van de werkgroep Roles & responsibilities.

In de bus zit ik naast Jens, de HR manager van WMDE. Ze groeien dit jaar al naar 130 tot 140 mensen. Ze zoeken nog iemand voor een nieuw CRM systeem voor fundraising die ook het fundraiser team kan aansturen. WMDE is de afgelopen jaren harder gegroeid dan ik dacht.

Bij het stadhuis wachten we met zijn allen een uur of wat voordat we naar binnen mogen. Ik spreek Max uit München. Hij heeft een elektrische deelstep (lime scooter) uitgeprobeerd. Het voorwiel blokkeerde ervan en hij vloog over het stuur en stuiterde met zijn hoofd tegen de stoeprand, met blauw oog tot gevolg. Voor de verplaatsing houd ik het maar bij de metro, hoewel de hele stad volligt met die steps.

Bij binnenkomst krijgen we een glas bubbels en worden we onthaald op sirenenzang van de Stockholmse standszangeressen. Tijdens de toespraakjes wordt het achterin de zaal maar niet stil, een beetje genant. We worden genodigd een kijkje te nemen in de gouden zaal, via de trap omhoog. En die zaal is inderdaad goud, met mozaïek voorstellingen Zweedse geschiedenis.

In het Clarion Hotel zijn de meetups georganiseerd. Om 21:00 uur is er een feedbacksessie van het ASBS proces. Lane Rasberry maakte aantekeningen in een etherpad, die worden nog gepubliceerd.

Zaterdag 17 augustus 2019. De dag begin ik in Strategy Space over de aanbevelingen van de Roles & Responsibilities groep. De werkgroep heeft 3 modellen uitgewerkt. De prints daarvan krijgen we pas aan het einde van de workshop. Tijdens de workshop zeggen ze er nog niks over. In het kringetje waar ik zit reflecteren we op de aanbevelingen. Als je het zo leest zal iedereen het er mee eens zijn, en je zou zelfs kunnen zeggen dat het een beschrijving van de huidige situatie is en dat er niets gaat veranderen. Een van de werkgroepleden zegt dat ze wel een verandering voorstellen. Ze denken namelijk over om de rol van de Wikimedia Foundation te beperken tot het draaiend houden van de servers, eigenaar te zijn van de handelsmerken en voor enige juridische bescherming te zorgen. Dat is zeker een verandering. Maar zo staat het niet in de aanbevelingen. En bij het lezen van de drie modellen - veel later achteraf - werd dat ook niet duidelijk. Toen ik anderen vertelde waar de werkgroep aandacht voor de rol van de WMF begonnen ze de modellen (of een ervan) wel een stuk beter begrijpen. Over die modellen had ik wel een aantal verhelderende vragen willen stellen - maar de gelegenheid daartoe werd niet geboden tijdens de workshop.

Ik loop eens helemaal naar het verst gelegen gebouw waar ook nog een aantal sessies zijn. Dat gebouw ligt zo ver dat het ook geheel verstoken is van catering. Er komt geen lunch, en wat te drinken kun je er ook niet krijgen.

Elena Lappen en anderen vertellen over Wikimedia Space, https://space.wmflabs.org/. Ik ben al een tijdje Space bezoeker, het is onder andere een discussieplatform voor de Wikimedia beweging die actief gemodereerd wordt en waar een 'code of conduct' gehandhaafd wordt. Kortom een plek voor vriendelijke en beleefde gedachtewisselingen. Een van doelen is om Wikimedianen vanuit de Faceboek, Telegram, en Whatsappgroepen te verleiden om naar Wikimedia Space te komen voor hun gesprekken over Wikimedia en aanverwante zaken.

Ik wandel terug naar Strategy Space over Community Health. De aanbeveling over 'Safety' blijkt niet te gaan over wat ik onder safety versta, maar over hoe het mogelijk te maken voor mensen die willen bijdragen vanuit een land waar ze vrezen politiek vervolgd te worden als ze aan Wikipedia bijdragen. De aanbeveling over 'agile community health' is wat engelstaligen 'incomprehensible' noemen. Een werkgroeplid werd een verhelderende vraag gesteld over een onderdeel van die aanbeveling en begint te vertellen over een ander onderdeel van de aanbeveling.

Tijd om weer een luchtje te scheppen en te wandelen naar Södrahuset voor de presentatie 'After Flow' met de uitkomsten van de Raadpleging over overlegpagina's. Momenteel gebruiken nog 25 wikis Flow, dat is een alternatief systeem voor overlegpagina's. Op termijn gaat Flow eruit. Het komend half jaar gaan er enkele 'features' ontwikkeld worden voor de overlegpagina's die eerst op enkele testwikis uit te proberen zijn. De projectgroep heeft een zeer uitgebreid rapport geschreven op basis van de meer dan 300 pagina's tekst die de raadpleging opleverde.

Ergens ver weg buiten was de Sörstrummung (gefermenteerde haring) proeverij. De bestuursleden van WMSE hielden een lange inleiding. Uiteindelijk kreeg ik een opgerolde pannenkoek met daarin uitjes, augurkjes en een stukje haring. Dat proefde naar pannenkoek, uitjes, augurk, en qua mondgevoel iets wat op haring leek. Deze haring (uit blik) zou enorm stinken, en veel mensen zouden 't niet lusten.

Op het voorplein krijgen we hapjes en drankjes. Ik schud een handje met Reda Kerbush. Hij vertelt over succes WikiMOOC in het Arabisch, tienduizend nieuwkomers opgeleid in de beginselen van Wikipedia. Zijn droom is WikiMOOC in alle talen.

's-Avonds is de Dutch Meetup in Clarion hotel. Frans heeft initiatief genomen mensen uit te nodigen, Ciell heeft een tafel gereserveerd in het restaurant. Het is een gezellig samenzijn.

Ik loop nog een rondje in de lounge en spreek Armine Agayan uit Armenië. Ze is enorm geïnspireerd door al het GLAM werk van WMNL. In Armenië heeft ze moeite bij GLAM instellingen binnen te komen. Ik houd haar voor dat we in Nederland de mazzel hadden dat de deur openging toen er werd aangeklopt met 'Wikipedia' en dat je die mazzel niet (altijd) kunt afdwingen. Armenië is de bakermat van Wikicamp. Wie weet komt er zoiets volgend jaar in Nederland. Als we in Nederland daar hulp bij willen hebben kunnen we bij Armine terecht.

Aan de bar spreek ik nog Avraham Taherivand, directeur WMDE. Gelet op de strategiediscussie vraag ik hem wat hij ervan vindt om WMDE in twee of drie stukken te splitsen. Wijlen Eckart Wintzen splitste bedrijfsonderdelen op als ze groter dan vijftig medewerkers hadden. Onder de vijftig medewerkers is een organisatie nog te besturen, te managen zonder allerlei hulp- en managementstructuren, zijns inziens. Avraham is ruimhartig en zegt, als het nodig is om de strategie dat WMDE in drie of vier stukken gesplitst wordt, dan doet ie dat. Hij wilde het daar niet over hebben. Hij vroeg tot drie maal toe hoe het met mij ging, hoe ik me voelde.

Zondag 18 augustus 2019. Tegen beter weten in ga ik nog eens nog Strategy Space. Nu over Product en Technology. Ik kom in een kringetje waar een werkgroeplid ging vertellen wat ze in de werkgroep had willen inbrengen als ze het afgelopen jaar wel de tijd had gevonden om bij te dragen aan de werkgroep. Naast me zit een medewerker van de WMF. Ik zeg hem wat de R&R werkgroep onder 'decentralisatie' verstaat: de rol van de WMF beperken tot het draaiend houden van de servers, eigenaar zijn van de handelsmerken en wat juridische bescherming. Hij slikt. We praten verder over de aanbevelingen van de P&T groep over het decentraliseren van de software ontwikkeling, dat, als de aanbeveling van de R&R groep wordt opgevolgd, 'iets' verder gaat dan waar de P&T groep rekening mee houdt.

In Södrahuset schuif ik nog even aan bij Trust & Safety en zit naast Kristalina. De discussie gaat onder andere over afschermen IP-adressen van mensen die zichzelf niet geregistreerd hebben op Wikipedia, of niet ingelogd hebben. Daarna ga ik naar de presentatie 'Who wants to be a terrorist?' De EU heeft een richtlijn in voorbereiding waarbij verzocht kan worden op bepaalde inhoud binnen een uur van het web te halen, omdat het 'terroristisch' is, maar zonder verklaring waarom, en zonder bezwaar of beroep. Het is een aantasting van de vrijheid van meningsuiting en zet de deur wijd open voor ongebreidelde censuur. Bepaalde regimes kunnen onwelgevallige berichten op internet op basis van deze richtlijn ongelimiteerd weren.

In de Quality Space zitten Nora Nayyar en ik nog eens in panel, nu een Idea Jam. CScott vertelt over currentness as quality, Sam Klein heeft het over federated knowledge, Victor ZZ van Google vertelt over de knowledge engine. Nora en ik gaan in dit panel uitgebreider in over de vier pilaren van onderwijs. Phoebe Ayers leidt het panel en vraagt ten slotte welke gaten we zien op Wikipedia als we kijken naar de SDGs.

Terug in de aula begint de slotceremonie met Zweedse dans. Jimmy Wales reikt de Wikipediaan van het jaar prijs uit. Daarvoor gaat hij drie keer in op 'civility'. Katherine Maher geeft nog een speech en krijgt een staande ovatie voor haar uitspraak 'there is absolutely no place for harassment on Wikipedia'.

Volgend jaar Bangkok.