Wikipedia in de Openbare Bibliotheek

De Wikimedia-gemeenschap en de Openbare Bibliotheken delen een gezamenlijke visie: het voor iedereen vrij toegankelijk maken van de som van alle kennis. Om die reden zijn Wikimedia Nederland, de Koninklijke Bibliotheek en verschillende openbare bibliotheken een pilot-project aangegaan om te kijken hoe zij gezamenlijk kunnen optrekken om die visie te realiseren. De eerste activiteiten voor dit project vinden plaats in het voorjaar van 2016.

Achtergrond

De eerste contacten tussen de Wikipedia-gemeenschap en openbare bibliotheken in Nederland stammen uit 2009. In dat jaar vroeg de Vereniging Openbare Bibliotheken (VOB) aan de Bibliotheek Vlissingen om een pilot-project op te zetten dat moest leiden tot een hechte samenwerking tussen Wikimedia Nederland en de sector openbare bibliotheken. In de daaropvolgende jaren werden sporadisch andere initiatieven bij andere bibliotheken georganiseerd, maar dit leidde slechts in een geval tot een structurele samenwerking tussen Wikipedia en de bibliotheek-sector. Zo vonden tussen 2009 en 2014 activiteiten plaats bij de Bibliotheek Vlissingen, BiSC, de Zeeuwse Bibliotheek, Tresoar en het Eemhuis onder de noemers Wiki Loves Bieb en Bibliothekenproject. Van deze activiteiten leidde alleen die in het Eemhuis tot een nog steeds lopende samenwerking waarbij regelmatig Wikimedia-gerelateerde activiteiten plaatsvinden.

Ook internationaal zijn er verschillende samenwerkingsverbanden tussen de Wikimedia-gemeenschap en openbare en wetenschappelijke bibliotheken. In Catalonië loopt een zeer succesvol project waarin openbare bibliotheken op verschillende niveaus op de verschillende Wikimedia-platforms actief zijn; reikend van een bibliothecaris die af en toe een artikel bewerkt tot bibliotheken die zelfstandig activiteiten organiseren. Het internationale project The Wikipedia Library stelt zich ten doel kwalitatief hoogstaand bron- en onderzoeksmateriaal beschikbaar te maken voor bewerkers van Wikipedia, en zoekt daarbij onder andere nadrukkelijk de samenwerking met (wetenschappelijke) bibliotheken.

In 2015 ging de Wet Stelsel Openbare Bibliotheken (WSOB) in, waarin een aantal nieuwe taken zijn opgenomen voor de Koninklijke Bibliotheek (KB). Door de integratie van de KB met de voormalige organisaties Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) en Stichting Bibliotheek.nl richt de KB zich vanaf 1 januari ook op het openbare bibliotheekveld. Deze nieuwe wet en de positieve ervaringen uit het buitenland waren in 2015 aanleiding voor de KB en Wikimedia Nederland om een nieuw gezamenlijk haalbaarheidsonderzoek te starten naar structurele samenwerking tussen enerzijds de Wikimedia-gemeenschap en anderzijds de lokale openbare bibliotheken. Dit onderzoek heeft geleid tot een pilot-project waaraan 5 OB-vestigingen deelnemen, en waarvan de eerste activiteiten in het voorjaar van 2016 plaatsvinden.

Veldverkenning Samenwerking Bibliotheken en Wikimedia

Met steun van de Stichting PICA is tussen september 2018 en juni 2019 een veldverkenning uitgevoerd om de haalbaarheid van een samenwerkingsprogramma in kaart te brengen. De veldverkenning leidde tot de conclusie dat meerjarige samenwerking wenselijk en haalbaar zou zijn. Voor meer informatie verwijzen we je naar het eindverslag van de veldverkenning.

Meer weten?

Ben je geïnteresseerd in de ontwikkelingen op dit gebied? Hou dan de projectpagina op Wikipedia in de gaten! Of neem direct contact op met de projectleider bij Wikimedia Nederland:

• Denise Jansen: jansenwikimedia.nl.