Huisstijl

Uit Wikimedia
(Doorverwezen vanaf Stijlgids)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De huisstijl van Wikimedia Nederland (WMNL) omvat aanbevelingen

  • voor het taalgebruik in het algemeen,
  • voor de terminologie die we gebruiken, en
  • voor grafische vraagstukken.

Taalgebruik

WMNL streeft naar een volwassen taalgebruik dat vertrouwen in de Vereniging geeft. De teksten van WMNL moeten goed leesbaar zijn, als mogelijk ook voor alle mensen die nog niet veel over de Wikimedia-beweging weten.

Voorkom te lange en te ingewikkelde zinnen. Wees voorzichtig met woorden die veel mensen misschien niet kennen.

Wanneer we verwachten dat veel lezers van een tekst (waarschijnlijk) zich (nog) niet deel van de beweging voelen zeggen we 'u', tegenover we van Wikipedianen uitgaan zeggen we 'jullie' of 'jij'. Ook voor formele stukken of uitnodigingen is 'u' vaak gepaster dan in informele context.

Nederlands

We communiceren in het Nederlands en gebruiken, voor zover mogelijk, Nederlandse begrippen. Links naar Engelstalige pagina's moeten een uitzondering blijven en een relatie met het onderwerp hebben. (De discussies op inernationale Wikimedia-pagina's zijn vanzelfsprekend meestal in het Engels.)

Afkortingen

Helaas kunnen we afkortingen niet helemaal mijden. Het is aan te raden om de afkorting steeds in te leiden op een nieuwe pagina. Bij de eerste vermelding staat dan de complete uitdrukking met de afkorting tussen haakjes daar achter: 'Onze aanvraag bij het Funds Dissemination Committee (FDC) van oktober heeft... Wij hebben een goed contact met de leden van de FDC...'

Terminologie en achtergrond

In de loop der tijd hebben de Wikipedianen en andere leden van de Wikimedia-beweging een heleboel uitdrukkingen bedacht om iets aan te duiden. Voor mensen die de beweging willen begrijpen vormt dit vaak een struikelblok. Daarom is het mooi wanneer we zo veel als mogelijk de Wikimedia-typische uitdrukkingen weg kunnen laten.

Toch hebben we vakbegrippen en een bewuste omgang ermee nodig. De poging moet zijn om voor één onderwerp of object maar één uitdrukking te gebruiken. Voor mensen zonder Wikipedia-achtergrond is het extreem verwarrend wanneer ze steeds andere uitdrukkingen voor hetzelfde te lezen krijgen; bijvoorbeeld bewerker, meewerker, medewerker, editor, Wikipediaan, bijdrager voor een vrijwilliger die regelmatig Wikipedia-artikelen bewerkt. Gaat het om het bewerken, dan is 'bewerker' een goede uitdrukking, omdat de functie in Wikipedia ook 'bewerken' heet; gaat het om het onderdeel zijn van de Wikipedia-gemeenschap dan is misschien 'Wikipediaan' het meest gepast. Let wel op dat 'Wikipediaan' voor veel mensen niet vanuit zich zelf begrepen wordt, ze vragen vaak dat dat moet betekenen.

De uitdrukking hoort dan ook zo veel als mogelijk bij het algemeen taalgebruik aan te sluiten of makkelijk uit te leggen zijn. Soms gebruiken Wikipedianen bijvoorbeeld het woord 'medewerkers' voor de vrijwilligers op Wikipedia, en buitenstaanders denken dan dat het om betaalde medewerkers gaat. Die heeft WMNL wel, maar het schrijven van Wikipedia-artikelen hoort niet bij hun taken.

Helaas denken veel mensen dat 'wiki' een afkorting voor 'Wikipedia' zou zijn. Ze weten niet wiki het principe van een website is; de term is dan ook niet beschermd. Daarom geloven veel mensen dat wij bij Wikileaks zouden horen. Nog betreurenswaardiger is het dat ook veel Wikipedianen en Wikimedianen 'wiki' voor de Wikimedia-beweging zeggen. In het verleden is ook WMNL niet altijd zorgvuldig ermee omgegaan, ten laste van de door haar gebruikte merknamen Wikipedia en Wikimedia.

Aanmelding

Je kunt aangemeld of onaangemeld aan Wikipedia bijdragen. Dit heeft weinig met anonimiteit te maken, want bij een aanmelding hoeft men zijn echte identiteit niet prijsgeven. Helaas worden onaangemelde gebruikers (IP-gebruikers) vaak 'anoniemen' genoemd ofschoon het met anonimiteit niets te maken heeft.

Een aanmelding is zeer echter aan te bevelen, omdat in de Wikipedia-gemeenschap onaangemelde gebruikers vaak zeer negatief worden behandeld. Een aangemelde gebruiker bouwt op den duur een Wikipedia-identiteit op, wat betekent dat de andere Wikipedianen middels de gebruikersbijdragen kunnen zien dat hij serieus en langdurig mee doet.

Afbeeldingen

Via Wikimedia Commons stelt de Wikimedia-beweging (of beter: stellen de vrijwilligers en partners) een heleboel afbeeldingen ter beschikking. Helaas weten veel mensen dat niet. Doel van Wikimedia Nederland moet dus zijn om het publiek erop attent te maken dat ze die afbeeldingen wel (onder bepaalde voorwaarden) mogen gebruiken.

Voor de PR zijn hier enkele afbeeldingen geselecteerd.

Auteur

Degene die Wikipedia-artikelen schrijven worden vaak 'auteurs'" genoemd. Wikipedia leeft echter niet alleen van het schrijven van artikelen, maar ook van de uitvoering van vele andere taken: proeflezen, actueel houden, categorieën toevoegen, voor illustraties zorgen enz.

Voor sommige nieuwe Wikipedia-bewerkers kan de uitdrukking 'auteur' afschrikkend zijn omdat ze daarmee een bepaalde verplichting verbinden.

Bewerken

Het veranderen van een pagina heet officieel bewerken. De uitdrukking bewerken of bewerking heeft daarom de voorkeur boven edit of editten. Iemand die soms of regelmatig op Wikipedia bezig is heet dan ook een 'bewerker'.

België

In België bestaat er geen Wikimedia-vereniging. Dit maakt het soms moeilijk om Belgen bij Wikimedia-activiteiten zoals Wiki Loves Monuments te betrekken. Belgen mogen natuurlijk, zoals iedereen, lid zijn van Wikimedia Nederland. Wikimedia Nederland wordt echter niet echt actief in België, tenzij er vraag naar is van Belgische Wikipedianen.

Vanwege de Belgen is het niet verkeerd om bewust met de uitdrukkingen Nederlands en Nederlandstalig om te gaan. Er is geen Nederlandse Wikipedia, alleen een Nederlandstalige.

Chapter

In het Engelstalige Wikimedia-jargon is chapter een van de nationale Wikimedia-organisaties. In het Nederlands is de uitdrukking nauwelijks bekend. De voorkeur is te geven aan nationale Wikimedia-organisaties of landelijke verenigingen.

Local is nooit te vertalen met lokaal, want dat wijst in het Nederlands naar een plaats zoals een stad.

In 2014 bestaan al ruim veertig Wikimedia-verenigingen op de wereld. Ruim twintig van hen zijn lid van de Wikimedia Chapters Association.

Creative Commons

Creative Commons is een organisatie die bepaalde vrije licenties voorstelt. Tussen die licenties zijn grote verschillen. In de Wikimedia-wereld bevelen we meestal de licentie CC-BY-SA aan. Dit staat voor Creative Commons Attribution Share Alike. Hiermee geeft de licentiehouder aan dat zijn/haar naam vermeld moet worden bij hergebruik, en dat afgeleide producten onder dezelfde licentie geplaatst moeten worden.

Veel mensen denken helaas dat Creative Commons de naam van een licentie zou zijn. Maar Creative Commons heeft meer dan zes licenties bedacht, sommigen zijn voor Wikipedia geschikt en anderen niet. Geschikt zijn CC0 (geen beperkingen), CC-BY (naamsvermelding) en CC-BY-SA (naamsvermelding en share alike). Niet geschikt zijn licenties met NC (niet-commercieel) en ND (no derivative, geen veranderingen veroorloofd).

Donateur

WMNL kent een officiele ledencategorie 'donateur', een lid dat geld geeft maar verder geen rechten of plichten heeft. Met die categorie doen we niets. Wanneer we het over 'donateurs' hebben dan bedoelen we meestal de mensen die via Wikipedia doneren.

Encyclopedie

Zeker in de vroege jaren hebben Wikipedianen Wikipedia neergezet als een compleet alternatief voor 'traditionele' encyclopedieën. Dit was toen misschien zinvol om enthusiasme op te wekken, om op de 'markt' zijn bijzonderheden te benadrukken. Maar eigenlijk staat Wikipedia prima en de traditie van de encyclopedieën. Wikipedia is niet de eerste encyclopedie, niet de eerste electronische encyclopedie, niet de eerste online-encyclopedie, niet de eerste wiki en niet de eerste site die van vrije kennis gebruikt maakte.

Funds Dissemination Committee

Het Funds Dissemination Committee werd door de WMF ingericht om over de verdeling van de unspecified donaties aan 'Wikipedia' te beslissen.

Foto van het jaar

Ieder jaar heeft Wikimedia Commons een foto-wedstrijd. De Commons afkorting hiervoor is "POTY" (Picture of the Year). De winnende foto's zijn vaak zeer geschikt als voorbeelden in de public relations.

Fundraiser

De meeste donaties voor de Wikimedia Foundation en Wikimedia Nederland komen in de jaarlijkste fundraiser (donatie-wervingsactie) in november-januari binnen. De gemiddelde bijdrage is ca. 30 dollar.

Gebruiker

Bij het woord "gebruiker" kan soms de verwarring ontstaan wie er wordt bedoeld: iemand die inhoud van Wikipedia "gebruikt", dus leest en misschien uitprint, herbruikt enz. of iemand die een "gebruiker" met een gebruikersaccount is. Duidelijker is het om van 'lezers' en 'bewerkers' te spreken.

GNU

GNU is een bepaald project van de beweging voor vrije software. Die beweging heeft ook vrije licenties verzonnen, waaronder de GFDL: GNU Free Documentation License. Onder de GFDL staan de Wikipedia-teksten en ook heel veel foto's. In 2009 heeft de Wikimedia-beweging in een soort referendum met 75% ervoor gekozen om naast de GFDL ook de handigere CC-BY-SA (van Creative Commons) te gebruiken.

Hergebruik van inhoud

De inhoud van Wikipedia (en andere inhoud onder het concept van 'vrije kennis') kun je op twee verschillende manieren gebruiken:

  • Citeren. Volgens het auteursrecht kun je uit iedere tekst 'citeren' (dus ook als die niet onder een vrije licentie staat). Voor het goed citeren mag je alleen een klein stukje overnemen en je moet door aanhalingstekens duidelijk maken wat je precies citeerd. Ook moet je precies de bron (met pagina-nummer) vermelden.
  • Hergebruiken. Inhoud onder een vrije licentie zoals op Wikipedia mag je ook 'hergebruiken'. Dat houdt in dat je ook het gehele werk mag gebruiken, zoals een gehele Wikipedia-artikel. Er gelden echter de voorwaarden van de vrije licentie.

Informatiekanalen

Wikimedia Nederland heeft vrij veel informatiekanalen (hoe we mensen kunnen bereiken, bijvoorbeeld via Facebook). Er is het gevaar dat het te veel zijn en dat met een kanaal niet veel wordt gedaan. Dit probleem bestaat trouwens bij andere landelijke Wikimedia-verenigingen ook.

Kinderen

Wikipedia heeft geen bepaalde doelgroep. Voor kinderen, maar ook sommige jongeren en volwassenen, zijn veel artikelen te moeilijk. Wel wordt Wikipedia al door 8- of 9-jarigen gelezen. In het voortgezet onderwijs zijn ze er mee vertrouwd. Er waren initiatieven voor een kinderen-Wikipedia. Het probleem is onder meer dat het moeilijk is om goede teksten voor kinderen te schrijven. De bijdragers zouden volwassenen zijn. Vooral moet goed nagedacht worden over de doelgroep. Die zal waarschijnlijk heel klein zijn, misschien de 6- tot 8- of 10-jarigen. Dan is het weer de vraag of het karwei voor zo een kleine doelgroep loont.

Kwaliteit

Wat betreft de inhoud van Wikipedia vragen zich vele mensen af wat de 'kwaliteit' daarvan is. Ze denken meestal aan termen zoals "juist" en "verkeerd". Maar bij kwaliteit van een tekst hoort nog veel meer zoals de begrijpelijkheid, leesbaarheid, layout en bronvermeldingen.

Leerlingen

Zie ook: Kinderen

Leerlingen lezen Wikipedia vaak wanneer ze iets voor school nodig hebben. Verder zijn er maar weinig leerlingen die Wikipedia vrijwillig lezen. Slechts enkelen willen ook weten hoe Wikipedia werkt. Het is voor hen een dienst op internet die vanzelfsprekend bestaat.

Volgens een Duits onderzoek uit 2009 komt Wikipedia niet voor op de Top Tien van leerlingen. Alleen in de oudste groep, de 14-16-jarigen, staat Wikipedia op plaats negen. Andersom: Wikipedia is wel de enige educatieve site die in de Top Tien verschijnt. Leerlingen vinden sites zoals Facebook en Youtube het leukst.

Mededelingen

Mededelingen op deze wiki zijn berichten van het bestuur die voor de vereniging, de leden en de bewerkers van Wikimedia-wiki's belankrijk zijn, maar niet boeiend genoeg voor een persbericht.

Medewerker

Het woord medewerker geeft de indruk dat het om een betaalde medewerker gaat. Bijdrager heeft de voorkeur bij een Wikipediaan, of vrijwilliger bij de vrijwilligers van de vereniging. Binnen WMNL is medewerker een van de betaalde krachten, ook ter onderscheiding van de directeur.

Moderator

Voor niet-Wikipedianen is het vaak moeilijk om te begrijpen wat de rol en de positie van een moderator is. Je kunt (zonodig) uitleggen dat een moderator alleen een beperkt takenpakket heeft. Inhoudelijk heeft hij geen privileges. Een moderator kan een bewerker blokkeren (zodat die niet meer kan bewerken), maar dat mag alleen binnen strenge regels. Een moderator is geen bestuurder maar meer een beheerder of concierge.

Overigens hebben veel Wikipedianen geen interesse om moderator te worden. Het zijn vrij specialistische taken die ermee verbonden zijn.

Nieuwsbrief

Wikimedia Nederland geeft een nieuwsbrief per e-mail uit, de 'Nieuwsbrief Wikimedia Nederland'. Er zijn geen plannen voor nieuwsbrieven of kranten op papier. Gezien onze doelgroepen lijkt dat niet zinvol te zijn.

Non profit

De Wikimedia-beweging werkt niet commercieel. Ze leeft van vrijwilligerswerk en donaties. Dit brengt grote voordelen met zich mee: zij hoeft geen rekening te houden met adverterende klanten.

Onder de wereldwijd tien meest bezochte websites is Wikipedia de enige die bij een non profit-organisatie hoort.

Open Street Map

Open Street Map is geen Wikimedia-project (wiki-website van de WMF). Deze website doet hetzelfde als Wikipedia, maar dan met landkaarten. Tussen de Wikimedia-beweging en de mensen van Open Street Map zijn vriendschappelijke relaties.

Partners

Met partners zijn organisaties bedoeld waarmee Wikimedia Nederland samenwerkt. Meestal gaat het dan om organisaties en instellingen die zich met cultureel erfgoed bezighouden.

In 2012 heeft de WMF besloten om naast landelijke verenigingen ook andere verenigingen toe te laten die zich 'Wikimedia' mogen noemen. Daaronder staat ook de nieuwe categorie 'partners'. Hoe daaraan vorm wordt gegeven is nog niet bekend.

Persberichten

Wikimedia Nederland heeft een lijst om persberichten te versturen. Het is natuurlijk fijn als we vaak onderwerpen hebben, waarover we iets zinvol kunnen schrijven. Andersom moeten we geen berichten sturen over onderwerpen waar de pers sowieso geen interesse in heeft. Dat geldt vooral voor puur "interne" gebeurtenissen.

Projecten

Dit woord kan twee dingen betekenen: het kan slaan op de verschillende 'projecten' van de Wikimedia Foundation (dus de verschillende Wikimeda-wiki's, zoals Wikipedia, Wikimedia Commons. etc.), ook 'zusterprojecten' genoemd. Om misverstanden te voorkomen is het beter om van de Wikimedia-wiki's te spreken.

Daarnaast voert de Vereniging Wikimedia Nederland ook concrete projecten van WMNL uit, zoals Wiki Loves Monuments, etc.

Redactie

Wikipedia kent geen "redactie", maar er zijn wel redactionele processen.

Stamtafel

Zie: Ontmoeten

Naar Duits voorbeeld (Stammtisch) ontmoeten Wikipedianen/Wikimedianen elkaar in grotere steden in een kroeg of restaurant voor een avondje samen. Tot nu toe is er een stamtafel in Utrecht. Voor andere steden was de animo nog te gering.

Strategie

Wikimedia Nederland heeft sinds 2012 een strategie-document. Daarin worden afspraken vastgelegd onder meer met betrekking tot de doelen in een bepaalde reeks jaren. Deze strategie van WMNL moet wel passen binnen de strategie van de WMF voor de gehele Wikimedia-beweging.

Stroopwafels

Het lijkt dat buitenlandse Wikimedianen bij Nederland vaak aan stroopwafels denken, omdat Nederlanders deze graag mee nemen naar internationale bijeenkomsten. Waarschuwing: Dit heeft een zeker verwachtingspatroon ten gevolge, neem dus naar internationale bijeenkomsten wat stroopwafels mee.

Taalversies

Bij de afzonderlijke Wikipedia's spreekt men van 'taalversies'. Dit kan tot het misverstand leiden dat er één enkel tekstcorpus zou bestaan dat 1:1 in de verschillende talen werd vertaald. In werkelijkheid gaat het om 270 verschillende encyclopedieën, met dezelfde basisprincipes, maar met grote verschillen qua inhoud, omvang en afspraken.

Vandalisme

Voor de meeste mensen is een uitleg nodig wat we met vandalisme bedoelen: het moedwillig slechter maken van een Wikipedia-artikel.

Vandalisme is normaliter makkelijk te herkennen en te verwijderen. Het verwijderen gaat sneller dan het vandaliseren zelf. Daarom is vandalisme een hanteerbaar probleem binnen Wikipedia.

Vrij (vrije licenties, kennis, cultuur)

Het bijvoeglijk naamwoord vrij heeft in onze context een bepaalde betekenis. Wij denken aan inhoud (teksten, afbeeldingen, audio en video) dat je vrij mag bewerken, kopiëren en doorgeven. Er zijn wel voorwaarden bij het hergebruiken. De Wikimedia-beweging gebruikt bij voorkeur de voorwaarden van de vrije licentie CC-BY-SA van Creative Commons.

Een in het Engels vaak gebezigde zegswijze die het beknopt wil weergeven is: 'Wikipedia is free as in free beer (gratis) and free as in free speech (onbelemmerd)'. Dit slaat op de inhoud, maar ook op de software die gebruikt wordt. In het Nederlands is de uitdrukking echter minder zinvol omdat men bij het woord 'vrij' niet op de eerste plaats aan 'gratis' denkt. 'Free speech' kan trouwens ook gewoon een krant betekenen die niets met vrije kennis heeft. Het is zeer de vraag of de zegswijze echt helpt om 'vrij' te begrijpen.

Dit is een gezichtsbepalend onderwerp. Als er gelegenheid voor is, verdient het aanbeveling hier wat langer bij stil te staan in een presentatie.

Vrijwilligers

Wikipedia wordt geschreven door vrijwilligers. Soms wordt gevraagd waarom iemand dat doet ofschoon zij/hij er geen geld voor krijgt. Toch zijn er veel goede redenen voor vrijwilligerswerk:

  • Als je anderen van je kennis kan laten profiteren, kan dat gewoon goed voelen. Niemand vraagt een kwartje alvorens iemand de weg te wijzen.
  • Mensen doen iets omdat ze het onderwerp belangrijk vinden, omdat ze de gemeenschap willen dienen. Sommige mensen doen sport met gehandicapte kinderen, anderen dragen graag hun steentje bij aan een encyclopedie die ieder tot nut strekt.
  • Wikipedianen schrijven vaak over iets wat ze interessant vinden, en komen graag in aanraking met anderen die ook in dezelfde onderwerpen geïnteresseerd zijn. Vroeger hadden veel mensen een homepage over hun hobby. In Wikipedia heb je een concept en webruimte paraat en ontmoet je vanzelf mensen met dezelfde interesse.
  • Ook aan traditionele papieren encyclopedieën deed men vaak voor de eer mee, de betaling was zeer gering.

De Wikipedianen zijn vrijwilligers, maar niet noodzakelijk leken.

In WMNL wordt het woord vrijwilliger meestal voor de WMNL-vrijwilligers gebruikt; de mensen die Wikipedia en de andere wiki-websites met enige regelmaat bewerken zijn 'de community' of 'de bewerkers'.

Wales, Jimmy

De Amerikaanse ondernemer Jimmy Wales heeft in 2001 Wikipedia opgericht, samen met zijn werknemer, de filosoof Larry Sanger. Sanger is na een jaar grotendeels uit beeld verdwenen.

Wales werd het boegbeeld van Wikipedia. Hij was niet de enige die in de jaren 90 van een internet-encyclopedie heeft gedroomd, maar hij bracht engagement, charisma en geld mee om een nieuw project een flinke duw in de rug te geven. Wales reist al jaren over de hele wereld om Wikipedia en vrije kennis overal uit te leggen en te promoten.

In 2003 richtte Wales de Wikimedia Foundation (WMF) op en droeg al zijn rechten op Wikipedia over. Wales is nu één van tien WMF-bestuursleden.

Sommige Wikipedianen zien het niet graag wanneer Wales in de public relations op de voorgrond staat. Volgens hen is het collectief belangrijk en niet een enkeling. Maar het levensverhaal van de weetgierige Wales en zijn interesse in een internet-encyclopedie maakt ons verhaal aanschouwelijk en toegankelijk.

Werkgroep

Een WMNL-Werkgroep is een comité van Wikimedianen die samenwerken om een bepaald doel te verwezenlijken. Dit is een groep binnen WMNL, niet op Wikipedia. Daarom zijn ze ook niet te verwarren met de 'Wikiprojecten' op Wikipedia die over bepaalde onderwerpen (zoals steden, geschiedenis, dieren) op Wikipedia gaan.

Wiki

Een wiki is een bepaald sort website, waar de inhoud van een website kan worden veranderd. Wikipedia maakt gebruik van Mediawiki software, en vele commerciele bedrijven doen dat ook (meestal voor een interne "knowledgebase" of een andere soort van kennisdeling). Het gaat erom dat, theoretisch, iedere bezoeker van een website de inhoud kan veranderen. Sommige wiki's zijn in zoverre beperkt dat bijvoorbeeld alleen de medewerkers van een bepaald bedrijf kunnen lezen en bewerken.

Er zijn veel wiki's, slechts een klein deel van hen is in eigendom van de Wikimedia Foundation. Een voorbeeld van een andere wiki is w:Wikitravel, een reisencyclopedie.

Soms gebruiken websites wiki in hun naam hoewel ze geen wiki's zijn, zoals Wikileaks en Wikiwijs. Veel mensen uit het publiek, maar ook uit de pers, raken door die gelijkenis in naam in de war. De Wikimedia-beweging heeft echter niets met hen te maken.

Nederlandstalige Wikimedianen gebruiken 'wiki' graag als afkorting voor Wikipedia, maar vanwege de duidelijkheid is het beter om de echte naam te vermelden.

Wiki Loves Monuments

WLM is een fotowedstrijd die WMNL in 2010 heeft bedacht. Helaas werd toen voor het woord 'Wiki' in de titel gekozen ofschoon 'Wiki' een algemeen word is en door iedereen mag worden gebruikt. Met 'Wikipedia...' of 'Wikimedia...' zou de verbinding met de Wikimedia-beweging duidelijker zijn geweest en de titel automatisch al beschermd.

Gebruik gelieve de vorm met hoofdletters.

Wikimania

Sinds 2005 is er ieder jaar een Wikimania, the international Wikimedia conference, de hoofdbijeenkomst van de Wikimedia-wereld. Groepen uit de enkele landen kunnen een bid doen om de Wikimania van het volgende jaar te mogen organiseren. Wikimedia Nederland deed een poging voor 2010 maar 'verloor' van Gdansk (Polen).

Wikipedian in Residence

Een Wikipedian in Residence (WiR) is een persoon die ingehuurd werd door een culturele (of andere) instelling. Zijn of haar taak is het meestal om Wikipedia-onderwerpen binnen de instelling bekend te maken, te helpen bij het vrijgeven van inhoud van de instelling, en de contacten tussen de instelling en Wikipedianen te verbeteren. Bijvoorbeeld schrijft een Wikipediaan op Wikipedia artikelen over een onderwerp dat met kunst te maken heeft. Hij maakt dan contact met de WiR en vraagt of er afbeeldingen zijn van die instelling die vrijgegeven kunnen worden.

WMNL helpt instellingen bij het inhuren van een WiR. De rol is in principe een adviserende.

Wikipedia Ten

Onder deze naam vonden in januari 2011 enkele jubileum-activiteiten wereldwijd plaats: de Engelstalige Wikipedia werd tien jaar oud. In Nederland was er een bijeenkomst in het Amsterdam Museum in Amsterdam. Andere Wikipedia's werden later opgericht en hebben dus later een feestje. Zie ten.wikipedia.org

In Juni 2011 werd de Nederlandstalige Wikipedia jarig, dat werd in Den Bosch gevierd.

Wikimedia

Aan buitenstaanders is het verschil tussen Wikimedia en Wikipedia nauwelijks uit te leggen. Toch probeert Wikimedia Nederland het, op gepaste momenten. Enkele belangrijke punten:

  • Wikipedia is een encyclopedie
  • 'Wikimedia' is de naam van een beweging die Wikipedia ondersteunt voor fondswerving, PR, en speciale activiteiten
  • Wikimedia Nederland is een concrete organisatie binnen de Wikimedia-beweging.

'Wikimedia' op zich bestaat niet. Het best wordt steeds de naam van de betreffende organisatie gebruikt, zoals 'Wikimedia Nederland' of 'Wikimedia Foundation', of, als het duidelijker niet kan, 'de Wikimedia-beweging', niet 'Wikimedia' alleen. Dit is belangrijk om het verschil tussen de landelijke verenigingen en de Wikimedia Foundation bewuster te maken. Wie bijvoorbeeld een verdrag met Wikimedia Nederland tekent kan van Wikimedia Nederland alleen verwachten waartoe Wikimedia Nederland in staat is.

Wikimedia Commons

Wikimedia Commons is een 'collectie van vrij te gebruiken mediabestanden', zoals Wikimedia Commons zichzelf op de hoofdpagina beschrijft. Net als Wikipedia is Wikimedia Commons een 'Wikimedia-project', een wiki-website die door de WMF wordt beheerd.

Soms zie je een uitdrukking als 'archief' of 'database' maar dat zou een verkeerd beeld kunnen schetsen: 'archief' wordt vaak begrepen als een plek waar je actueel niet meer nodige objecten en documenten wegstopt, en 'database' is voor veel mensen zonder technische achtergrond erg afschrikkend.

Helaas is er geen gebruikelijke afkorting voor Wikimedia Commons; 'WC' zou een slecht idee zijn. 'Commons' zonder 'Wikimedia' kan verwarring met zich mee brengen omdat er al Creative Commons bestaat. Verwarrend is ook 'Wiki Commons' en geen zorgvuldige omgang met ons merk 'Wikimedia'.

Wikimedia Conference

De Wikimedia Conference is de voormalige Chapters Conference. Ze vond voor het eerst in Nederland en dan later in Berlijn plaats. Het is een werksamenkomst voor bestuursleden en medewerkers van landelijke verenigingen en de WMF (dus niet voor het grote publiek).

Wikimedia Conferentie Nederland

De WCN vond in 2006 voor het eerst plaats, en dan in bijna ieder volgend jaar. In 2009 was er geen WCN, in 2010 was er een 'Wikiminiconferentie' waar ook de resultaten van Wiki Loves Monuments werden gerepresenteerd.

Let op de vorm 'Wikimedia Conferentie Nederland' (WCN), de traditie is de vorm zonder koppelteken. Let ook op bij het vertalen (zou meestal niet nodig zijn, omdat het een Nederlandstalige bijeenkomst is) dat 'Wikimedia Conference' al bestaat (de voormalige Chapters Conference).

Wikimedia Foundation

De Wikimedia Foundation (WMF) werd in juni 2003 door Jimmy Wales opgericht. Ze is geregistreerd in St. Petersburg (Florida) waar ze haar eerste zetel had. In 2008 is ze verhuisd naar San Francisco. We hebben het het best over de Wikimedia Foundation of de WMF, niet over de 'Foundation' en zeker niet over de 'Wikimedia-Stichting'. Foundation kan wel als stichting worden vertaald, maar de eigennaam is wel 'Wikimedia Foundation', en er bestaat ook een (niet actieve) 'Stichting Wikimedia Nederland'.

De WMF kan het best als internationale, niet als Amerikaanse, stichting worden aangeduid. Haar bestuur is immers internationaal samengesteld. De tien leden worden deels door de Wikimedia-vrijwilligers gekozen, deels door de nationale organisaties. De andere worden door de reeds zittende bestuursleden gekozen.

Wikimedia Nederland

Wikimedia Nederland is een vereniging in Nederland. Ze heeft een chapters agreement met de Wikimedia Foundation getekend - daarom mag ze zich 'Wikimedia Nederland' noemen. De vereniging is verder juridisch onafhankelijk en geen 'afdeling' van de WMF maar een echte partner.

Bij de namen van de landelijke verenigingen dient de naam van het land in de taal van het land (voor zover van toepassing) gebruikt te worden. Dus ook in Engelstalige teksten 'Wikimedia Nederland', niet 'Wikimedia Netherlands', in het Nederlands 'Wikimedia Italia', niet 'Wikimedia Italië' of 'Wikimedia Italy'.

De standaardafkorting voor Wikimedia Nederland is WMNL (niet Wikimedia NL, niet WM-NL, zeker niet WMF-NL). De oude afkorting 'VWN' (Vereniging Wikimedia Nederland) wordt al lang niet meer gebruikt.

Wikimedia Project

Met de 'Wikimedia-projecten' wordt doorgangs een aparte groep van websites aangeduid. Ze bieden vrije inhoud, werken volgens het wiki-principe en worden beheerd door de Wikimedia Foundation. De bekendste van deze wiki-websites is Wikipedia, anderen zijn Wikisource en Wikibooks. Een volledige lijst staan onderaan de hoofdpagina van Wikipedia.

Daarnaast beheert de WMF nog andere websites, sommige zijn wiki's, andere zijn gewone websites. Hetzelfde geldt voor WMNL.

Voor onze terminologie zijn de 'Wikimedia-projecten' een groot probleem. Mensen zonder Wikipedia-achtergrond begrijpen onder 'project' geen website maar een activiteit zoals de Wikizaterdag of een samenwerking zoals de Teylers Challenge (zie ook Projecten van WMNL).

Andere namen zijn 'zusterprojecten' (streng genomen alle behalve Wikipedia, waarvan ze de zuster zijn) of 'WMF-sites' of 'WMF-projects'. Het laatste is een stap naar de goede richting maar benadrukt de relatie tot de WMF op een manier die een verkeerd beeld kan schetsen (namelijk de autonomie van de wiki-websites niet goed weergeeft). 'Wikimedia-wiki' kan een goede oplossing zijn.

Vermijd in ieder geval de uitdrukking 'wikiprojecten', want dat zijn werkgroepen op Wikipedia.

Grafische vraagstukken

Op kantoor is er een huisstijlhandboek beschikbaar.

Afbeeldingen

Bij afbeeldingen letten we op en goede bildtitel en het vermelden van de fotograaf en de licentie, bijvoorbeeld "Paarden op een weiland (Robin Müller, CC-BY-SA)".

Afbeeldingen

Een verzameling van WMNL-gerelateerde afbeeldingen staat hier op Wikimedia Commons.