20081125 De Nieuwe Reporter

Bron: http://www.denieuwereporter.nl/?p=1914

Huidig auteursrecht is niet meer van deze tijd

25 november, 2008 Ronald van den Hoff

Volgens de Stichting Copyright en (Nieuwe) Media is het huidige auteursrechtensysteem achterhaald. In plaats van het beboeten van webloggers kunnen rechthebbenden beter nadenken over nieuwe businessmodellen, zo betoogt de voorzitter van de stichting, Ronald van den Hoff.

Veel van de bestaande wet- en regelgeving op het gebied van auteursrechten stamt uit een tijd dat de samenleving inzichtelijk en geordend was. Natuurlijk waren er creatieven. Mensen die iets maakten, dat niet zomaar verkoopbaar was. Daar had je producenten als platenmaatschappijen voor nodig. En uitgevers bijvoorbeeld om de distributie te regelen. Als een boek uitverkocht was, moest iemand - niet de auteur - dat boek herdrukken en weer verkopen. Er was behoefte aan een systeem van regels om alle geldelijke opbrengsten 'eerlijk' te verdelen. Uitvoerende instanties als de BUMA en de Stichting Brein zijn hieruit voort gekomen.

Toen ik recent op het Wikimedia-congres kort mocht uitleggen waar wij ons binnen de Stichting Copyright en (Nieuwe) Media mee bezig houden, begon ik met een quote uit het nieuwe boek van Seth Godin, Tribes:

“The music business was built around five pillars:

- Free radio promotion

- A limited number of competing music labels

- The high cost of production, requiring musicians to get financing from labels

- The top-40 hits-based focus of the baby boomer generation

- A high margin, non-reproductable medium ( the LP)

One by one, each of these five pillars has crumbled over the past five years. The result is that while there is plenty of music around, the music business is in trouble…”

In de moderne internetwereld zijn we allemaal eigenaar van onze creaties en produceren en distribueren we zelf. De gevestigde orde steunt, kreunt en voelt zich in zijn bestaan bedreigd. Nieuwe licentiestructuren worden bedacht om het invloedgebied te vergroten. Torenhoge boetes worden opgelegd aan (vermeende) overtreders, veelal non-commerciële particulieren. De instanties die de boetes opleggen, gaan gemakshalve maar op de stoel van de politie, justitie en de rechter zitten. Met toestemming van onze overheid overigens.

Geen publiciteit

Zo ken ik een geval van een claim van de Younique Music Group, die 155.000 euro claimt van iemand die 'midifiles' als download zou hebben aangeboden. De Younique Music Group onderbouwt die claim als volgt: “Wij hebben inmiddels voldoende bewijs opgebouwd”, zonder aan te geven waar dat bewijs dan uit bestaat. Er volgt een vage uitleg over de hoogte van de claim die vervolgens kan worden afgekocht voor 10.000 euro of voor 18.000 euro - dat is niet eens duidelijk… Oh ja, en wel binnen drie dagen storten, anders “schakelen we de FIOD” in. Degene die moet betalen, schrijft ons: “ ik zit in zak en as, ik ben ten einde raad”.

Ook kleinere bedragen komen voor. Zo claimt het bureau Cozzmoss bedragen tussen de 500 en 5000 euro en ook die kunnen worden afgekocht meestal voor een paar honderd euro, maar: “snel betalen en geen publiciteit!”

Tegengas

Het is helder dat we het auteursrecht erkennen. Maar waar en wanneer dat van toepassing is, lijkt ons niet altijd zo duidelijk. Neem het bedrijf Swordstone dat recent nog in een artikel hier op De Nieuwe Reporter stelde: “Het staat ook in de wet dat als een bepaald werk niet door de oorspronkelijke maker wordt geopenbaard, daar een schadeclaim tegenover staat. Dan moet je niet gaan zeuren over een blafbrief.” Als een agent je staande houdt, vanwege een vermeende overtreding, wordt er toch ook niet geblaft?

Veel mensen gebruiken internet als verbinding met de buitenwereld, zoals bijvoorbeeld een hele grote groep chronisch zieken. Daar gaan natuurlijk veel citaten, doorverwijzingen of integraal overgenomen informatie/content rond over de desbetreffende ziekte. Van schikkingen van 200 euro liggen die mensen ’s nachts wakker. En is er wel sprake van schade als zo iemand dan 5 bezoekers per week op zijn site heeft?

Deze praktijken zijn een belangrijke reden dat we de Stichting begonnen zijn. Iemand moet tegengas geven!

Professoren en juristen

Uit recent onderzoek dat we in samenwerking met Multiscope hielden onder een panel van 5000 consumenten, bleek dat 40 procent van de Nederlanders, vooral jongeren, breed publiceert op het internet en dus dagelijks een copyright-risico loopt. Voor 5 procent van deze publicisten dreigt zelfs een verhoogd risico, omdat men content overneemt en citeert. Veelal onbewust van de regels.

"Nu iedereen massaal op internet publiceert, is het niet realistisch van zulke grote groepen te verwachten dat ze de wet precies kennen", stelde onze internetjurist en secretaris Arnoud Engelfriet in een recent artikel op Emerce. "Wij willen de internetter een stem geven. In consultaties voorafgaand aan nieuwe wetten en regels wordt altijd een aantal professoren en juristen geraadpleegd, maar auteursrecht is veel meer dan een juridische kwestie. Het heeft ook te maken met economische ontwikkelingen, met hoe je geld kan verdienen aan creatieve werken."

Begin juni maakte de journalistenbond NVJ bekend freelancers te gaan helpen bij het opsporen van plagiaat met behulp van Ephorus-software. Natuurlijk staat de NVJ in haar recht vermeende inbreukplegers op te sporen. Zij is hiermee incasso-instantie nummer 17 die zich op deze 'markt' beweegt: dat is toch een teken aan de wand dat er structureel iets niet klopt?

Voorlichting

Wij willen als Stichting zorgen voor een betere voorlichting, kennis aanreiken, een eerste lijn helpdesk bieden voor mensen die met claims bedreigd worden en een etalage zijn voor alle 'open' initiatieven op het internet. We werken samen met Kennisland/Creative Commons, Wikimedia, de helpdesk Clinic, de Stichting Open Media en anderen.

Ook de politieke lobby is gestart. We voeren gesprekken met Haagse politici die auteursrecht in hun portefeuille hebben, voorzien ze (gevraagd en ongevraagd) van informatie en streven ernaar dit onderwerp op de politieke agenda te krijgen.

Nieuw businessmodel

De oplossing? Die is niet eenvoudig. Het speelveld verandert dagelijks. Het grote probleem ligt bij alle partijen die vanuit de verouderde incassostructuren denken en opereren, zonder na te denken over een nieuw businessmodel. Een gemiste kans, want de huidige technologie maakt ontzettend veel mogelijk. Het gehele incassosysteem moet ter discussie worden gesteld. Neem een voorbeeld aan de groep Radio Head, die de dowloader zelf liet bepalen wat hij/zij de muziek waard vond. Werken vanuit een nieuw businessmodel levert meer op dan je hand ophouden en dankjewel zeggen.

Het bestuur van de stichting bestaat uit: Ronald van den Hoff (voorzitter), Arnoud Engelfriet (secretaris), Petra de Boevere, Marco Raaphorst, Marco Derksen en Jolie van der Klis.

Hoe kunt u ons helpen? Door het plaatsen van een banner op uw site. Doen!

3 Reacties »

Erik Bouwer november 25th, 2008 at 11:40 pm Internetgebruikers die online willen publiceren hebben altijd twee mogelijkheden: bestaande content overnemen (en vooraf toestemming vragen) of niet overnemen (en zelf iets nieuws verzinnen of gebruik maken van de citeermogelijkheid). Op dit moment stuit de eerste vorm op verzet bij sommige makers wanneer er geen toestemming is; die makers kunnen terugvallen op de Auteurswet. Ik ben benieuwd waar de scheidslijn komt te liggen. Wie mag in de nieuwe gewenste situatie wel klakkeloos content overnemen en onder welke voorwaarden? Wie bepaalt en wie betaalt? En waarom wordt de vergelijking gemaakt met de muziekbusiness? Waarom niet een keer de Hema als platform van gratis artikelen in plaats van het web; of een museum, een databank? Is ook nagegaan wanneer die vergelijking met de muziekindustrie mank gaat? "het is duidelijk dat we het auteursrecht erkennen" in combinatie met "wanneer en waar dat van toepassing is": dat vraagt om een plan, en niet alleen om het ter discussie stellen van de huidige wetgeving.

Marco Raaphorst november 26th, 2008 at 8:41 pm @Erik Bouwer: de muziekbusiness is een goed voorbeeld. Gewoon door slecht in te spelen op nieuwe technieken (ja, en dat noemt zich dus de creatieve sector!) maken ze zichzelf nu geheel overbodig. Het is een sector die de afgelopen 30 jaar telkens bij het verschijnen van nieuwe techniek in de stress sloeg en bewezen kreeg er niets van te snappen. Nieuwe technieken zorgen voor nieuwe businessmodelen. Maar ja, als je alles bij het oude wilt laten, dan heb je een probleem.

Hollywood: idem dito. Die waren ook des duivels (proces met Sony aangespannen) toen de videorecorder verscheen. En precies dat ding blijkt nu de redding van Hollywood te zijn geweest. Helaas hebben ze middels DRM op DVD's de boel behoorlijk verziekt. Muziekindustrie: precies zo. De consument belazeren of minutenlang irritante beelden laten zien voordat je uit een menu kan kiezen om door te skippen - kopieren is verboden, Stichting Brein - dat vraagt om een rip van hier tot Tokio. Lekker hoor, met je verdiende centen een DVD kopen en dan het kopieerrecht afgenomen zien worden door Stichting Brein het DRM. Kopieren mag, dus DRM is gewoon een gore techniek. Ik ben blij dat het bij wet toegestaan is om een DVD te rippen zodat die overbodige Brein meuk eruit kan en ik gewoon de DVD in mijn eigen volgorde kan afspelen. En de muziek eraf kan halen en op een CD-tje kan branden. Dat mag, zolang ik het in mijn eigen kring beluister. Tja… en daar gaan we dan weer.

Bottom line: de WET moet ons beschermen, fabrikanten niet! Fabrikanten moeten geen technieken inbouwen die voorkomen dat we gaan kopiëren. Als dat gebeurt dan is je businessmodel naar flip. Precies dat is wat er gebeurd is. The Pirate Bay snapt dat beter dan vrijwel iedereen. En zij tonen ons het nieuwe businessmodel. Of beter: 1 van de nieuwe businessmodellen.

Het auteursrecht zal veranderen. Vrijwel iedereen op YouTube is in overtreding. Geen enkele puber met een leuke telefoon met video-functies, zal er iets van snappen. Massaal gaat men aan de slag. Massaal wil men iets. Omdat het goed voelt, leuk is. Spelen. Creativiteit. En of de muziek van een vette hiphop track er nu wel of niet onder moet, dat bepalen die pubers zelf wel. Snappen doen ze het niet. En sinds 911 zien ze een regering die illegaal aan een oorlog begonnen is… welk voorbeeld stellen we eigenlijk? Maar dat terzijde.

De vraag is alleen: wanneer gaat het auteursrecht veranderen? Want hand te haven is deze natuurlijk al lang niet meer. Voor elke video die YouTube verwijderd komen er gewoon een paar weer bij.

Creative Commons is op dit moment naar mijn idee de beste tussenoplossing. Omdat het duidelijkheid geeft, de huidige wetgeving volgt en anderen genoeg ruimte geeft om weer iets met het werk te gaan doen. En dat is de bedoeling: onze creatieve werken moeten niet in kluizen opgesloten liggen maar gezien, gelezen of gehoord worden. En met een beetje mazzel in combinatie met een leuk salaris voor de maker. En dat is precies wat ik ook doe. Ik maak muziek, en een paar andere dingen, en verdien daar mijn geld mee. En dat zonder lid te zijn van de BUMA. Omdat ik vrij wil zijn.