Naar inhoud springen

Fondsenwerving/Achtergronddocument Wikizaterdag 26 november 2016

Uit Wikimedia

Dit is een verouderde pagina, die gearchiveerd is.

Fondsenwerving door Wikimedia Nederland

Opgesteld door Jan Anton/Justus-november 2016. Achtergronddocument voor de discussie tijdens de WikiZaterdag van 26 november.

Achtergrond

We hebben Van Dooren Advies (VDA) in Amsterdam in de arm genomen om ons te adviseren over de aanpak van fondsenwerving. Na een vijftal gesprekken heeft VDA een advies uitgebracht. VDA stelt 2 sporen voor:

1 het vormen van een algemeen fonds
2 projectfinanciering

VDA stelt voor om een onderscheid te maken tussen:

Particulieren:

  • € 1000 jaarlijkse bijdrage (algemeen fonds)
  • Crowdfunding platform voor specifieke projecten

Bedrijven:

  • € 2000 jaarlijkse bijdrage (algemeen fonds)
  • Verbinden van bedrijven per branche voor specifieke projecten

Daarnaast doorgaan met het verwerven van projectfinanciering, met name gericht op onze droomprojecten (NL en de wereld, gender gap, educatie)

VDA stelt verder voor om een aparte stichting op te richten voor fondsenwerving.

Doel van deze notitie

Op zaterdag 26 november praten we tijdens een Wikizaterdag intern door over dit advies. Dit document biedt de nodige input voor de discussie, opdat we dan meer tijd kunnen besteden aan het maken van keuzes.

Bespreekpunten

Er komen n.a.v. het advies enkele onderwerpen bovendrijven waar we keuzes in moeten maken:

  • Al dan niet oprichten van een stichting
  • Relatie/afstemming met de WMF
  • Projectfinanciering versus algemene bijdrage
  • Borgen van de onafhankelijkheid
  • Benodigde capaciteit kantoor/bestuur

Per bespreekpunt hieronder wat gedachten, geenszins met de bedoeling volledig te zijn.

Oprichten stichting

Tijdens één van de gesprekken met VDA kwam het idee op tafel om het beheer van het fonds onder te brengen bij een stichting. Er zijn een aantal voor- en nadelen aan zo’n stichting:

Voordelen

  • Fonds komt buiten de reguliere financiële structuur te staan, en is daardoor minder afhankelijk van wat de WMF, het verenigingsbestuur en de leden van de vereniging willen.
  • Het stichtingsbestuur bewaakt de continuïteit van het fonds en kan voor langere tijd gezicht zijn van het fonds naar buiten.
  • Het stichtingsbestuur ontlast het kantoor en het verenigingsbestuur. Overigens zal door het kantoor nog genoeg operationeel werk te doen zijn.

Nadelen

  • Kans dat de stichting teveel een eigen koers gaat varen en te veel los komt te staan van WMNL
  • Controle- en verantwoordingsstructuur moet goed geborgd worden
  • Wie gaat waarover?

Relatie/afstemming met WMF De WMF vist ook in Nederland in de financiële vijver. Zeker mbt het voorstel om particulieren te laten bijdragen aan het fonds kan er overlap ontstaan met de werving door de WMF. We zullen e.e.a. dus goed met de WMF moeten afstemmen. (In Frankrijk schijnt dit enkele jaren geleden niet goed gegaan te zijn.) Mogelijke scheiding mbt particulieren:

  • WMF: kleine donaties via de banner; schenkingen tot aan een x-bedrag
  • Fonds WMNL: legaten; schenkingen boven een x-bedrag

Deze scheiding moeten we vooraf goed afstemmen met de WMF.

Projectfinanciering vs algemene bijdrage

Projectfinanciering vergroot de kans op bijdragen: VDO heeft aangegeven dat partijen graag geld geven aan iets concreets, niet aan een algemene pot. Dat verhoogt de betrokkenheid. Het heeft echter ook het nadeel dat we relatief moeilijke projecten ook moeilijker gefinancierd kunnen krijgen. Goede communicatie is dus essentieel, en hoe je het labelt, maar dit vergt dus wel (veel) aandacht.

Borgen onafhankelijkheid

Als we aan bedrijven (of instellingen, NGO’s etc) geld gaan ontvangen voor specifieke projecten, dan komen we al snel op gevaarlijk terrein: in hoeverre houden we inhoudelijke objectiviteit van Wikipedia en de (vermeende) belangen van die bedrijven en instellingen strikt gescheiden. Oplossing zou een ‘verklaring van objectiviteit’ kunnen zijn, dat deze bedrijven en instanties ondertekenen. In deze overeenkomst is vastgelegd dat zij de objectiviteit van wikipedia en van het project waaraan zij willen bijdragen garanderen en dat zij op geen enkele wijze de inhoud ten gunste van hun eigen naam/imago etc. zullen beïnvloeden.

Capaciteit kantoor/bestuur

Het oprichten van een systeem van fondsenwerving en dit systeem daarna in stand houden/uitbouwen, zal veel extra tijd en aandacht van kantoormedewerkers en bestuur vragen. Een stichtingsbestuur kan veel (nadenk)werk uit handen nemen, maar het oprichten van een stichting kost ook veel tijd. We moeten bepalen of we dit ‘er zomaar bij’ kunnen doen of dat we een dele van het werk extern moeten beleggen.

Samenvatting discussie met vrijwilligers over fondsenwerving 26 november 2016

Oprichting Stichting

Het oprichten van een stichting wordt op dit moment als niet nodig/ongewenst gezien. Men snapt de noodzaak om duidelijk te maken dat een sponsor geen invloed ‘koopt’ op Wikipedia. Ook zou een stichting kunnen voorkomen dat een ALV sponsorgeld gaat inzetten voor een ander doel dan de sponsor voor ogen had, Dit kan echter ook worden vastgelegd in overeenkomsten etc. Een extra stichting schept meer afstand tussen de donor en het doel waaraan hij geld wil geven: Wikipedia. Ook is een stichting een extra administratieve en bestuurlijke belasting.

Sponsoring door bedrijven

Sponsoring door bedrijven kan, mits het generieke (programma) sponsoring is. D.w.z. niet direct gekoppeld aan bepaalde resultaten op Wikipedia. Bedrijven kunnen goed bijdragen door financiering van een Wikipedian in Residence, de kosten van digitalisering en beschikbaar stellen van materiaal etc, doen van in-kind bijdragen van kennis/expertise en onvoorwaardelijke donaties.

Thema’s

De grote projecten van het jaarplan (gender gap, nederland en de wereld, natuur en educatie) zouden de kapstok moeten zijn voor donaties en sponsoring.

Crowd-funding

Kleinere (deel) projecten lenen zich voor crowd-funding: uploaden van bepaald materiaal, serie schrijfbijeenkomsten rond een bepaald thema.

Grotere schenkingen door particulieren WMNL heeft al een aantal particulieren die jaarlijks grotere bedragen (€1000-€10000) geven. Is er gerichte actie mogelijk om dit aantal uit te breiden?

Volgende stap

Definiëren van concrete acties

Positionering Wikimedia Nederland ten behoeve van fondsenwerving

Toegang tot kennis is in de 21e eeuw essentieel om je weg te vinden in de wereld. Voor school of studie, om bij te blijven in je beroep, maar ook om de actualiteit te duiden, overwogen keuzes te maken over politiek, geld of gezondheid, of om een hobby uit te oefenen.

Vrije toegang tot kennis is waar het bij Wikimedia Nederland om draait. Wikimedia Nederland ondersteunt Wikipedia - en andere projecten die iedereen vrije toegang bieden tot neutrale en niet-gecensureerde kennis.

De internet-encyclopedie Wikipedia is één van de meest geraadpleegde kennisbronnen ter wereld. Wikipedia, en zusterprojecten zoals de beeld- en geluidbank Wikimedia Commons of de database Wikidata, worden beheerd, aangevuld en verbeterd door vrijwilligers.

Wikimedia Nederland ondersteunt deze vrijwilligers, door het organiseren van trainingen en workshops, het vergoeden van kosten voor aanschaf van vakliteratuur of het beschikbaar stellen van beeld- en geluidsapparatuur.

Wikimedia Nederland adviseert Nederlandse musea, archieven en bibliotheken bij het vrijgeven van materiaal voor gebruik op Wikipedia en legt verbindingen tussen deze instelling en de Wikipedia-gemeenschap.

Wikimedia Nederland werkt samen met universiteiten en hogescholen zodat studenten hun kennis kunnen delen via Wikipedia.

Wikimedia Nederland organiseert cursussen voor mensen die zelf willen gaan bijdragen aan Wikipedia.

Wikimedia Nederland geeft informatie over het belang van vrije toegang tot kennis, en mengt zich in het maatschappelijke en politieke debat.