Gendergap/Projectplan

Uit Wikimedia
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Achtergrond

Gendergap Wikipedia:Wikiproject/Gendergap

In 2013 heeft de Vereniging Wikimedia Nederland opdracht gegeven tot een onderzoek onder de achterban van Wikimedia Nederland, Wikipediabewerkers en het grote publiek. In 2015 werd dit onderzoek herhaald.

In het onderzoek uit 2013 heeft 88% van de deelnemers zichzelf als man geïdentificeerd: in 2015 was dit nagenoeg gelijk gebleven op 89%. Echter identificeerde 11% zich in 2015 als vrouw, tegenover 6% in 2013: een stijging van 5 procentpunt. Ongetwijfeld kleurt dit lage percentage vrouwen nog steeds de inhoud op Wikipedia en Wikimediaprojecten: oververtegenwoordiging van onderwerpen die mannen interesseren, ondervertegenwoordiging van 'vrouwelijke' thema's en interessegebieden. Dit is een internationaal probleem. Ook op de Engelstalige Wikipedia werd bij onderzoek een gelijkaardige gendergap geconstateerd. Bekijk de internationale Gendergap-projectpagina.

Uitgebreide internationale cijfers zijn verzameld op deze blogpost van de Wikimedia Foundation: How many women edit Wikipedia? Met dit project op de Nederlandstalige Wikipedia willen we bewerkers en vrijwilligers ondersteunen om de gendergap onder bewerkers in ons taalgebied te verkleinen. Iedereen is welkom: man of vrouw, jong of oud, actief bewerker of beginner.

Sinds 2015 is de gendergap werkgroep actief om de gap te verkleinen. Er zijn reeds mooie resultaten zichtbaar: ruim 700 nieuwe artikelen in twee jaar tijd, artikelen zijn aangevuld, er zijn edits op Wikidata, er is media aandacht van landelijke pers geweest en de eerste samenwerkingen met grote instellingen zijn aangegaan. In 2016 won het project Gendergap een WikiUil: een blijk van waardering van de Nederlandstalige Wikipediagemeenschap.

In 2017 is ons doel om in deze lijn door te gaan, samenwerkingsvormen te versterken, meer mensen te enthousiasmeren en zowel nieuwe als bestaande Wikipedianen te activeren om bij te dragen aan dit project.

Doelen

De Vereniging Wikimedia Nederland probeert de actieve deelname van het aantal vrouwelijke bewerkers op Wikipedia en de andere projecten te verhogen, probeert om de gevolgen van de verhouding vrouwen-mannen te verduidelijken en waar mogelijk te veranderen.

Activiteiten die binnen het Gendergapproject worden georganiseerd in samenwerking met partners, staan ten dienste van onderstaande doelen zoals opgenomen in het Wikimedia Nederland (WMNL) Jaarplan 2017:

Doel is het verrijken van inhoud met betrekking tot vrouwen, vrouwengeschiedenis en onderwerpen die in het bijzonder relevant worden geacht voor vrouwen, én het motiveren van vrouwen om bij te dragen aan Wikipedia. Afhankelijk van het succes van een financieringsaanvraag zal er speciaal aandacht zijn voor het thema ‘100 jaar vrouwenkiesrecht’. Daarnaast ondersteunt WMNL de Gendergap groep die zich inzet voor het verbeteren van de inhoud van de Wikimedia-projecten over vrouwen die een belangrijke rol spe(e)l(d)en in de samenleving en over onderwerpen die traditioneel door vrouwen belangrijk worden gevonden.

Meetbare resultaten (indien externe financiering beschikbaar komt):

  • activiteiten rond 100 jaar vrouwenkiesrecht i.s.m. Atria.
  • Tenminste 3 schrijfbijeenkomsten online of op locatie
  • Tenminste 300 artikelen toegevoegd/verbeterd rond thema Gendergap.

WMNL zal activiteiten gericht op het verkleinen van de gendergap ondersteunen, o.a. door contact te leggen met organisaties en het geven van logistieke steun.

In 2017 bestaat de gendergap werkgroep uit de volgende leden:

  • Ciell
  • Ecritures
  • Ellywa
  • Jane Darnell
  • Michelle Boon
  • Michelle van Lanschot
  • Sandra Fauconnier
  • Teffubud

Denise Jansen is vanuit Wikimedia Nederland betrokken bij het gendergap project.

Doelgroepen

Voor de uitvoering van het Gendergapproject zal worden samengewerkt met partners met een gemeenschappelijk doel (vrouwen op de kaart zetten) die een actieve achterban hebben. Verwacht wordt dat dergelijke partners bij kunnen dragen aan het bereiken van de gestelde doelen. Specifieke doelgroepen die via/voor activiteiten zullen worden aangesproken, zullen in overleg met de partnerorganisaties worden bepaald.

Verder zullen we de geïnteresseerden van eerdere WMNL activiteiten opnieuw benaderen. Deelnemers van edit-a-thons die op vrouwen gericht waren, o.a. weekend maart 2015: Art+Feminism, Opzij, en bijvoorbeeld de Fashion edit-a-thon en in 2016 o.a. Textielmuseum, 19e eeuwse schrijfsters i.s.m. het Huygens instituut, Atria en verschillende hogescholen.

Partners

De volgende organisaties zijn samenwerkingspartner:

Textielcommissie en netwerk van textiel- en modemusea in Nederland.

De algemene informatie over textiel op de Nederlandstalige Wikipedia is vrij beperkt. Waarschijnlijk heeft dit (onder andere) te maken met het kleine aantal vrouwelijke bewerkers op deze encyclopedie. Het Wikiproject Textiel wil de kwaliteit van de informatie over textiel op de Nederlandstalige Wikipedia bevorderen. De Gendergap werkgroep wil hierin samenwerken. De werkgroep verwacht bij een samenwerking zowel kans op het bereiken van nieuwe bewerkers via de musea als het vergroten van inhoud van dit ‘vrouwelijke onderwerp’ op Wikipedia.

Atria en netwerk van organisaties en onderzoekers vrouwengeschiedenis gendergeschiedenis.

Atria is actief bezig met het activeren van een netwerk met als plan om vrouwen beter op de kaart te zetten (tweede feministische golf), hiervoor is met Wikimedia contact om krachten te bundelen. Atria beschikt tevens over grote achterban met potentiële nieuwe bewerkers. Daarnaast beschikt Atria over een grote kennisbank (online en in depot) waar gebruik van kan worden gemaakt.

Opzij

Opzij heeft een grote achterban en een gezamenlijk doel: Vrouwen op de kaart zetten. In maart is door Wikimedia in samenwerking met Opzij een eerste edit-a-thon georganiseerd. Vervolg is gewenst vanuit Opzij en Wikimedia

Modemuze

Modemuze heeft in het verleden edit-a-thons georganiseerd en is een interessante partner vanwege het onderwerp ‘Mode’ dat naar verwachting vrouwen aanspreekt. Deze partner zal in eerste instantie worden betrokken voor communicatiedoeleinden van het Gendergapproject. Wellicht in een later stadium ook voor verdere samenwerking. Deze keuze is gemaakt vanwege beperkte capaciteit van de werkgroep.

NVR

NVR heeft een grote achterban en juicht de doelen van het Gendergapproject toe. Er is binnen de organisatie geen ondersteuning in uren beschikbaar maar NVR zal activiteiten binnen haar netwerk (bereik c.a. 1 miljoen vrouwen) communiceren.

KNAW

Het KNAW zal in 2017 samenwerkingspartner zijn voor organisatie van online en offline schrijfbijeenkomsten. In februari start het Johanna Westerdijkjaar en het is de intentie om naar aanleiding van dit jaar gezamenlijk activiteiten te ontplooien rondom vrouwen en wetenschap. Naar verwachting zal er uit achterban van KNAW animo zijn om bij te dragen.

Mogelijke resultaten

Onderstaand mogelijke resultaten die met dit project behaald kunnen worden, dit hangt sterk af van de ideeën en wensen van de samenwerkingspartners. Na overleg zouden zelfs nieuwe doelen kunnen worden toegevoegd. Bij de resultaten die het Gendergapproject op zou kunnen leveren, moet gedacht worden aan:

  • De langlopende samenwerking wordt verder versterkt tussen Wikimedia Nederland en de instellingen, zodat ook in de toekomst het thema vrouwen op Wikipedia aandacht houdt.
  • Meer online informatie is beschikbaar over onderwerpen op Wikipedia die door de gendergap daar onderbelicht blijven.
  • Delen van kennis aan een breder publiek.
  • Vergroten van de naamsbekendheid voor partnerorganisaties op de Wikimediaprojecten.
  • Nieuwe vrouwen starten, via de activiteiten van het Gendergapproject, met bijdragen aan Wikimediaprojecten in Nederland in de loop van 2017 en zijn na 6 maanden nog actief.
  • Lijsten onder de aandacht gebracht bij geïnteresseerden en er zijn 300 artikelen geschreven of aangevuld
  • De drempel is lager om bij te dragen aan Wikimedia projecten
  • Inzicht in waarom vrouwen minder geneigd zijn actief Wikipediaan te worden
  • Meer aandacht voor genderneutraal schrijven bij actieve Wikipedianen (en werkgroepen). Aandacht voor genderneutraliteit bij opstart nieuwe activiteiten, ook buiten de werkgroep om.

Verplichte Global Metrics voor reporting van WMNL bij WMF: Global_metrics.

Afbakening

Het Gendergapproject zal lopen tot en met december 2017.

Het project richt zich zowel Nederlandstalige Wikipedia en andere Wikimedia projecten in Nederlandse taal. Voor de uitvoering van Gendergapproject wordt contact en samenwerking gezocht met eerder genoemde instellingen.

Randvoorwaarden

Om dit project te laten slagen, moet er worden voldaan aan de volgende randvoorwaarden gedurende de looptijd van het project:

  • Samenwerking met minimaal 2 externe organisaties.
  • Ondersteuning van Wikimedia Nederland (kantoor).
  • Er is een werkgroep nodig van minimaal 4 vrijwilligers.
  • Er moeten mogelijkheden zijn om nieuwe gebruikers wegwijs te maken in het schrijven voor en uploaden naar Wikimediaprojecten.
  • Minstens 1 van de partners beschikt over een actieve achterban/netwerk.
  • Er is voldoende budget beschikbaar om projectkosten zoals huur van bijeenkomst-faciliteiten en reiskosten te financieren.
  • Friendly Space Policy wordt gehandhaafd.

Communicatie

Binnen het project zullen verschillende communicatiekanalen, -methoden en -middelen worden gebruikt om alle doelgroepen van het gendergapproject aan te schrijven.

Communicatie met partners

Nieuwe partners zullen middels persoonlijk contact voor het project worden geïnteresseerd. Met bestaande partners wordt via persoonlijke gesprekken geïnventariseerd wat mogelijke vervolgactiviteiten zouden kunnen zijn. Hoe vervolgens het beste de achterban van de verschillende partners kan worden bereikt zal in overleg worden vastgesteld. Verder zal er actief worden gekeken naar mogelijkheden om activiteiten online breder te communiceren. De focus zal liggen op websites/facebookpagina’s die mogelijkerwijs veel vrouwen bereiken. Te denken valt aan de volgende communicatiemiddelen:

  • Websites
  • Social media
  • Nieuwsbrief
  • Mail
Communicatie binnen Wikipedia/Wikimedia met andere Wikimediaprojecten en Wikipediabewerkers. Voor het project kan goed worden samengewerkt met Wikimediaprojecten en hebben we de hulp van ervaren Wikipediabewerkers nodig. Deze kunnen worden bereikt middels de bekende kanalen
Communicatie met externe doelgroepen en mogelijk geïnteresseerden.

Voor het aantrekken van nieuwe bewerkers en mensen met interesse voor het Gendergap project zal een beroep worden gedaan op de externe communicatiekanalen van Wikimedia Nederland. Welke hiervoor het meest geschikt zijn zal per partner en doelgroep verschillen. Mogelijk in te zetten kanalen zijn:

Inzet Facebook Wikidames*

De Gendergap werkgroep heeft een besloten facebookgroep opgericht. Deze groep heeft een besloten karakter om zo leden de mogelijkheid te geven om binnen een veilige omgeving, waar niet iedereen meeleest, vragen te stellen. Het aantal leden is op dit moment 85. De Facebook groep blijkt een belangrijk communicatiemiddel te zijn voor gendergap geïnteresseerden.

Communicatie van partners

Partners kunnen een grote rol spelen in de communicatie naar onze doelgroep. Het gebruik van de communicatiekanalen van partners biedt grote mogelijkheden om de juiste, nieuwe doelgroep aan te spreken, mits de partner beschikt over een groot bereik / actieve achterban.

Communicatie pers/media

Voor het communiceren van bepaalde activiteiten zullen de passende pers/media contacten van zowel Wikimedia Nederland als de partners worden aangewend.

Mogelijke activiteiten

Bij de keuze van mogelijke activiteiten te organiseren binnen het project Gendergap is het belangrijk te kijken welke activiteiten passen bij de partnerorganisaties, hun achterban en doelgroepen. Dit kan dus betekenen dat in verschillende gevallen voor verschillende typen activiteiten kan worden gekozen. Welke activiteiten dit zullen zijn zal in overleg met de partnerorganisaties worden bepaald. Wel is het van belang om bij het benaderen van een partnerorganisatie voorbeelden van mogelijk passende activiteiten te hebben.

Verder dient bij de keuze van activiteiten gekeken te worden naar
- draagkracht van de vrijwilligers van het Gendergapproject
- mogelijke impact van de activiteiten en kans om onze doelen te bereiken

Activiteiten ten behoeve van werving nieuwe bewerkers en positieve beïnvloeding sfeer:

  • Bij voorkeur activiteiten op langere termijn, zoals reeksen van schrijfbijeenkomsten (bewerkers die samen over één onderwerp schrijven) en de WikiZaterdagen. Nieuw in 2017 zijn de WikiVrijdagen, deze zijn elke derde vrijdag in de bibliotheek van partner Atria.
  • (Online) Mentoring van nieuwe vrouwelijke bewerkers.
  • Het verhaal achter de vrouwelijke bewerkers vastleggen: wat motiveert hen, wat zijn hun ervaringen? Interviews.
  • Maken van 1 informatiepunt online, waar basisinformatie over Gendergap heel duidelijk wordt uiteengezet. Wat is het probleem, waarom is het belangrijk, waarom is het nodig dat meer vrouwen editen, en waarom moet er meer content over vrouwen komen. Wens: een wikipedia artikel in het Nederlands, zodat het vindbaar is via Google etc.
  • Facebookcampagne rondom schrijfacties Internationale Vrouwendag, met speciale landingspagina voor deze campagne.
  • Ontwikkelen digitale brochure met voorbeelden van onze resultaten, ter inspiratie voor nieuwe bewerkers.
  • Ontwikkelen uitlegvideo’s
  • Inventarisatie haalbaarheid opzetten teahouse
  • Inventariseren bestaand onderzoek waarom vrouwen niet blijvend bijdragen. Indien geen cijfers beschikbaar - uitwerken idee voor onderzoek.

Activiteiten ten behoeve van inhoud:

  • Lijsten met gewenste / te verbeteren artikelen verder uitwerken en onder de aandacht brengen.
  • Onderhouden van 1 informatiepunt online, waar basisinformatie over Gendergap heel duidelijk wordt uiteengezet. Wat is het probleem, waarom is het belangrijk, waarom is het nodig dat meer vrouwen editen, en waarom moet er meer content over vrouwen komen. Wens: een Wikipedia artikel in het Nederlands, zodat het vindbaar is via Google etc.
  • Ondersteunen bij contentdonaties
  • Bij voorkeur activiteiten op langere termijn, zoals reeksen van schrijfbijeenkomsten (bewerkers die samen over één onderwerp schrijven) en de WikiZaterdagen en WikiVrijdagen.
  • Challenge #100Wikiwomen (loopt door vanuit 2016)
  • Foto actie - motiveren om genderneutrale foto’s te uploaden naar Commons en/of toe te voegen aan artikelen.
  • Aandacht voor auteursrecht bij contacten met onze partners, promoten CC-BY-SA licenties
  • Aandacht vergroten voor en bewaken van genderneutraal schijven / bijdragen bij opstart nieuwe activiteiten

Activiteiten die de werkgroep nadrukkelijk niet wil inzetten of anders wil invullen:
- Eenmalige edit-a-thons (voor nieuwelingen), we hebben hier de draagkracht niet voor en deze leveren qua resultaten niet voldoende op.
- Als organisaties echt een langer project willen: streven naar een Wikipedian in Residence

Strategie

De resultaten zoals die zijn vastgesteld in het projectplan willen we bereiken door met minimaal twee grote instellingen een samenwerking op langere termijn aan te gaan. Belangrijk voor het aangaan van deze samenwerking is dat tenminste één organisatie beschikt over een actieve achterban. Om deze samenwerking verder uit te bouwen zullen er eerst gesprekken plaatsvinden om te bepalen welke vorm we geven aan de (vervolg) samenwerking.

Planning

  • Projectplan afronden - januari
  • Contact partners - doorlopend
  • #100Wikiwomenchallenge - 1 januari t/m 8 maart
  • Gendergap WikiZaterdagen - elke 1e WikiZaterdag van de maand
  • Gendergap WikiVrijdagen - elke 3e vrijdag van de maand
  • Online actie rondom internationale vrouwendag - feb / maart gedurende 2 weken
  • Schrijfsessie rondom internationale vrouwendag - 4 of 11 maart
  • Deelname the Women you never meet - maart/april 2017
  • Foto actie - 2e helft 2017
  • Digitale brochure - eind 2017
  • KNAW activiteiten - n.o.t.k. is onder voorbehoud en wordt intern besproken bij KNAW
  • Interviews Wikipedianen - n.o.t.k.
  • WikiZaterdag special i.s.m. textielwerkgroep - n.o.t.k.
  • Aandacht voor auteursrecht - doorlopend
  • Filmpjes Gendergap - n.o.t.k.
  • Teahouse inventarisatie - n.o.t.k.
  • Workshops op aanvraag - gedurende het jaar