Naar inhoud springen

Movement Charter

Uit Wikimedia

Zie de pagina Movement Charter op Meta voor meer informatie en commentaar vanuit de internationale beweging.

Concept standpunt Wikimedia Nederland

Hieronder het concept standpunt van Wikimedia Nederland, We nodigen iedereen uit om hier commentaar op te leveren. De deadline voor commentaar is einde van woensdag 3 juli. Het bestuur zal dan bepalen of het concept standpunt aangepast moet worden en een definitieve stem uitbrengen (inclusief motivatie)

Wikimedia Nederland stemt voor de Movement Charter. Wij willen de MCDC bedanken en denken dat het huidige charter het beste is wat haalbaar was onder de omstandigheden. Onze beweging heeft nog een lange weg te gaan voordat de besluitvorming over belangrijke aspecten op een billijke en gelijkwaardige manier gebeurt  middels een besluitvormend orgaan zoals de “Global Council”. De huidige charter is een belangrijke stap in deze ontwikkeling. We hopen dat een iteratief proces in de komende jaren de volgende stappen mogelijk maakt.  We dringen daarbij aan op directe en resultaatgerichte onderhandelingen tussen WMF en andere partijen, en niet op verlenging van het mandaat van de MCDC.

Commentaar 1:

Van Kevin Bouwens (overleg) 1 jul 2024 16:09 (CEST)[reageren]

Vijf punten ter overweging om het Charter met deze tekst niet te ondersteunen:

  • de tekst schrijft onder Rights: "Wikimedia project communities have editorial control of the content in their individual Wikimedia projects. The framework of global policies, including the Terms of Use for the Wikimedia project websites, establishes this editorial control." Het toekennen van de bewerkingscontrole over de inhoud van een Wikimediaproject aan de betreffende projectgemeenschap door middel van centraal uitgevaardigde regels, zou bezien vanuit de Wikimediamissie krachtig horen te worden bestreden. Een reden is, dat deze formulering de mogelijkheid biedt dat de inhoud op Wikimediaprojecten in de toekomst kan worden bepaald door regels die worden opgezet door een Global Council, mogelijk ook de eigenaar van de infrastrucuur en/of bezitter van de content. Dat is precies tegengesteld aan het ideaal objectieve, neutrale, op serieuze bronnen gesteunde informatie te willen bieden, die wordt gecreëerd en verbeterd door samenwerking van individuen die ieder afzonderlijk onder de premisse werken 'to exercise caution' en hoofdelijke verantwoordelijkheid dragen voor het eigen werk (zie General Terms of Use van de Wikimedia Foundation, per 25 mei 2012). Een andere reden is dat deze maatregel voor Nederland de juridische 'bijwerking' kan hebben, dat een losse groep mensen de status van een eenheid met verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid krijgt, dat de (informele) leiders of bestuurders van die eenheid mogelijk bijzondere verantwoordelijkheden dragen en dat de individuele bewerker / bijdrager (user) mede-verantwoordelijk wordt voor het werk van alle anderen. Dat kan en mag niet de bedoeling zijn, in ieder geval niet zolang je als individuele bewerker niet de keus hebt al dan niet toe te treden tot deze gemeenschap en dus niet een bewuste beslissing kunt nemen over het willen dragen van deze enorme verantwoordelijkheid. Een derde reden is dat deze verantwoordelijkheid niet op de schouders van relatief kleine groepjes vrijwilligers zou horen te worden gelegd die juridisch of verzekeringstechnisch op geen enkele manier zijn beschermd;
  • de tekst schrijft dat alleen mensen met voldoende tijd en vaardigheden worden aangemoedigd deel te nemen, terwijl ook mensen met weinig tijd bijzonder goede bijdragen kunnen leveren en het een doelstelling zou moeten zijn de technische infrastructuur, sjablonen en templates zo te verbeteren, dat ook mensen zonder bijzondere coding vaardigheden kunnen participeren. Dit zijn toch typisch de punten waarover je hoort dat vrouwen afhaken?;
  • omdat de tekst geen uitsluitsel geeft over de eigendoms- en bezitsverhoudingen: wie is eigenaar van de infrastructuur, wie heeft de verplichting deze in de lucht te houden, wie is wettelijk aansprakelijk, wie heeft bezitsrechten aan de gepubliceerde en gearchiveerde content op de servers etc.;
  • omdat dit Charter niet werkelijk de representatie van de vrijwilligers op de werkvloeren en hun belangen bij de besluitvorming binnen de Foundation dan wel een eventueel ander op te richten hoogste besturend orgaan verbetert;
  • omdat de leden niet zijn geraadpleegd, wat ik wezenlijk acht wanneer zulke belangrijke veranderingen in de bestuursstructuur aan de orde zijn. Voor het geval er een statutenwijzigign nodig is, moet toch duidelijk zijn of daarvoor voldoende draagvlak bestaat?

Dan geef ik nog in overweging:

  • duidelijk aan te geven dat het een wens is niet alleen de besluitvorming te willen veranderen, maar ook te willen gaan werken aan toekomstbedreigende problemen als onderbezetting bij de vrijwilligers en het opkomen van concurrerende diensten en technische mogelijkheden als kunstmatige intelligentie (AI) en tools als ChatGPT;
  • voor de komende jaren niet in te zetten op een 'iteratief proces' (vallen en opstaan), waarbij een van de meest schaarse 'resourcen' van de Beweging inefficiënt wordt verbruikt, te weten vrijwilligerstijd, maar over te stappen op het ontwikkelen van een tijdlijn met concrete doelstellingen waar de WMF achter staat, uit te werken door, of met de ondersteuning van, internationaal ervaren en ter zake kundige mensen;
  • dat de Vereniging Wikimedia Nederland concreet aangeeft op welke manier(en) ze denkt dat de invloed op de besluitvorming door de vrijwilligers en de organisaties en stakeholders binnen de Movement het beste zou kunnen worden versterkt;
  • dat de Vereniging concreet aangeeft welke partijen zij voorstelt om onderhandelingen aan te gaan met de Wikimedia Foundation.
Dank je wel voor je commentaar Kevin. Een deel van de punten zijn ook aspecten waarvan wij ook vinden dat ze niet perfect zijn maar op termijn opgelost moeten worden. Ik zou zelf zeggen dat een iteratief proces waar we juist niet vrijwilligers "opbranden" maar concrete resultaten laten zien de voorkeur heeft boven een vaste planning met mijlpalen waar we als beweging slechte ervaringen mee hebbeb. Onze projecten werken wat dat betreft natuurlijk ook iteratief aan artikelen e.d. Jan-Bart (overleg) 3 jul 2024 17:50 (CEST)[reageren]
Beste @Jan-Bart, dank voor je reactie. Ter verduidelijking: ik ben geen aanhanger van de regel "voel je vrij en ga je gang" en vind het jammer dat bij de Nederlandse versie-gemeenschap geen consensus bestaat over het verplicht aangeven van bronnen. Mijn standpunt is dat je bij het werken aan de inhoud moet afgaan op eerder opgedane ervaringen en inzichten van ter zake kundige mensen (verifieerbaarheid en steunen op gezaghebbende onafhankelijke bronnen). Denkend vanuit deze beginselen zie ik niet dat Wikimediaprojecten 'iteratief' aan artikelen werken, maar het bestuur kan daar natuurlijk een andere kijk op hebben. Hoe dan ook, het voorstel is niet om een vaste planning met mijlpalen af te spreken, maar om in lijn met de Movement Strategie Recommendation "Evaluate, Iterate, and Adapt", de problemen die jullie zien te benoemen, en bij het oplossen er van (mede) gebruik te maken van bestaande ervaring en deskundigheid, ook van mensen van buiten. Het dringende advies is vooral, de projectgemeenschappen als geheel niet aansprakelijk te maken voor de inhoud als geheel (juridische spiegelbeeld van het hebben van 'editorial control') en gemeenschappen als geheel niet de zeggenschap over de inhoud te geven. De Foundation en WMNL hebben dit uitgesloten, dat zou ook moeten gelden voor de bewerkers als gemeenschap! Sterkte bij jullie werk, met vriendelijke groet, Kevin Bouwens (overleg) 4 jul 2024 09:32 (CEST)[reageren]
Nadere opmerking voor @Jan-Bart c.s.: het continentaal (proces)recht is geen iteratief proces. Als de verenigingen Wikimedia Nederland, Duitsland en Frankrijk in officiële verklaringen bevestigen dat naar hun mening de projectgemeenschappen 'editorial control' hebben, met als mogelijk spiegelbeeld juridische aansprakelijkheid, en zelf iedere aansprakelijkheid nadrukkelijk uitsluiten, kan dit (in een juridische procedure in de EU) negatieve gevolgen hebben voor bewerkers als deel van de gemeenschap. Een (rechts)persoon die over de inhoud wil klagen, en dat kan in theorie ook een groot internationaal bedrijf zijn, kan dan theoretisch een willekeurige bewerker uit de gemeenschap kiezen die met naam, toenaam en woonplaats bekend is en tegen die persoon een procedure starten. Deze persoon moet dan in een latere procedure de eventuele kosten op de ander(en) verhalen. Het is bekend dat mensen zonder juridische kennis en ervaring deze manier van denken vaak afdoen als 'spijkers op laag water zoeken'. Ze zijn zich er niet van bewust dat dit typisch is voor het recht, dat in de praktijk vooral wordt ingezet als er iets fout is gegaan. Om te kunnen waarschuwen voor mogelijke consequenties moet je dus spijkers op laag water zoeken... Kevin Bouwens (overleg) 4 jul 2024 11:27 (CEST)[reageren]

Commentaar 2:

Ratificatie Movement Charter juni - juli 2024

Powerpoint slides 24 juni 2024
Video opname van de presentatie op 24 juni 2024

Uitnodiging voor Zoomsessie over Movement Charter - 24 juni 20:00-21:00 u

De definitieve tekst van het Handvest van de Beweging (Movement Charter) is nu beschikbaar op Meta. Van de hoofdtekst is een Nederlandse vertaling gemaakt.

In het Movement Charter zullen de rollen en verantwoordelijkheden voor alle leden en entiteiten van de Wikimedia-beweging worden gedefinieerd, inclusief die van een op te richten nieuw orgaan - de Global Council - voor het bestuur van de Wikimediabeweging. Van 25 juni tot 9 juli kan de internationale gemeenschap stemmen over de ratificatie van dit document.

Wikimediaan Ciell is lid van de Movement Charter Drafting Committee. De afgelopen jaren heeft zij meegeschreven aan dit belangrijke document. Op 24 juni geeft zij tussen 20:00-21:00u (CEST) via Zoom voor de Nederlandstalige Wikimediagemeenschap een toelichting op het document, en zal ook vragen beantwoorden.  

Link naar Zoombijeenkomst.  

Tijdens deze online bijeenkomst is het Beleid Vriendelijke Ruimtes van Wikimedia Nederland van kracht.


Aanmelden is niet verplicht, maar hieronder kun je aangeven of je van plan bent om deel te nemen aan deze zoom-bijeenkomst:

  1. Sandra Rientjes - Wikimedia Nederland (overleg) 17 jun 2024 17:00 (CEST)[reageren]
  2. Kirsten Jansen (overleg) 19 jun 2024 14:46 (CEST)[reageren]
  3. Grasmat (overleg) 21 jun 2024 18:27 (CEST)[reageren]
  4. MartinD (overleg) 23 jun 2024 11:50 (CEST) - als het me lukt om in te loggen;)[reageren]
  5. Mx Lucy (overleg) 24 jun 2024 17:05 (CEST)[reageren]
  6. Geertivp (overleg) 24 jun 2024 19:44 (CEST)[reageren]
  7. BasvanPelt (overleg) 24 jun 2024 19:58 (CEST)[reageren]

Bespreking concept Movement Charter maart - april 2024

Een handvest voor de Wikimedia Beweging

De Movement Strategy 2030 aanbeveling "Zorgen voor gelijkwaardigheid in besluitvorming" stelt dat er een Movement Charter zal komen met als doel:

  • de waarden, principes en beleidsbasis voor structuren van de beweging uiteen te zetten, waaronder de rollen en verantwoordelijkheden van de Wereldraad, regionale en thematische hubs, evenals andere bestaande en nieuwe entiteiten en besluitvormingsorganen;
  • vereisten en criteria vast te stellen zodat bewegingsbrede beslissingen en processen legitiem zijn en vertrouwd worden door alle belanghebbenden, bijv. voor:
    • het onderhouden van veilige samenwerkingsomgevingen;
    • het zorgen voor de ontwikkeling en distributie van inkomsten over de hele beweging;
    • het bieden van een gemeenschappelijke richting over hoe middelen moeten worden toegewezen met passende verantwoordingsmechanismen;
    • het definiëren hoe gemeenschappen samenwerken en verantwoording afleggen aan elkaar;
    • het opstellen van verwachtingen voor deelname en de rechten van deelnemers.

Het Movement Charter is te zien als het handvest, of zo je wilt: de grondwet, van de Wikimedia Beweging.

Commentaarronde

Onlangs is er een eerst volledig concept Movement Charter gepubliceerd. Het bestaat uit 5 secties:

  1. Introductie
  2. Volunteers
  3. Wikimedia Movement Bodies
  4. Amendments
  5. Ratification

Tot 30 april kan er vanuit de wereldwijde Wikimedia-beweging commentaar worden geleverd of om verduidelijking worden gevraagd. Iedereen kan individueel commentaar leveren via Meta.

Movement Charter en Wikimedia Nederland

Het Movement Charter is vanzelfsprekend ook van belang voor Wikimedia Nederland. Het regelt o.a. de instelling en taken van een Global Council, een strategisch vertegenwoordigend orgaan van de Wikimedia Beweging. De Global Council zal de gemeenschap de mogelijkheid geven om deel te nemen aan besluitvorming binnen de Wikimediabeweging, en zal enkele bevoegdheden van de Wikimedia Foundation overnemen bijvoorbeeld op het gebied van subsidieverlening aan Wikimedia-organisaties.

Het bestuur van Wikimedia Nederland zal eind april een reactie op het concept Movement Charter opstellen. Het bestuur wil graag weten welke ideeën er binnen de Nederlandse gemeenschap leven. Hieronder kan iedereen commentaar leveren/suggesties doen over de concept tekst van het Movement Charter - per sectie van de tekst of in het algemeen. Omdat het bestuur wat tijd nodig heeft om het commentaar te lezen en te verwerken, is het fijn als iedereen voor 25 april kan reageren.

RUIMTE VOOR COMMENTAAR EN DISCUSSIE

Movement Charter algemeen

Commentaar van Ad Huikeshoven op het concept handvest, een kleine week voor de laatste Wikimedia Summit in Berlijn. Ik wens de afvaardiging van Wikimedia Nederland naar die summit veel sterkte en wijsheid. Jullie zullen spreken over strategische ontwikkelingen in de Wikimedia beweging, spreken over de concepttekst van het handvest, spreken over 'ratificatie' van het handvest, en mogelijk ook spreken over de vorming van een eerste Global Council (Assembly en Board). Naar mijn mening is de Wikimedia Summit (en voorlopers ervan) zoiets als de jaarlijkse bijeenkomst van de Global Council Assembly. De Wikimedia Summit had nooit een formele status.

Mijn inschatting is dat op basis van de concept tekst en mijn inschatting van hoe de zaken er nu voor staan, het heel wel mogelijk is dat een meerderheid van een van de partijen de tekst verwerpt. Wat schieten vrijwilligers met deze tekst op? Wat schieten affiliates met deze tekst op? De MCDC volgt het juridisch advies aan de Wikimedia Foundation (WMF) om van de Global Council geen legal-entity te maken. Want dan zou die entitieit tegenover kunnen komen te staan. Mijns inziens staan de belangen van vrijwilligers en de WMF haaks op elkaar. De MCDC zou er goed aan gedaan hebben om van de Global Council wel een rechtspersoon te maken, zodat vrijwilligers, projecten en affiliates verenigd de geschillen tussen WMF, projecten, vrijwilligers en affiliates via gestructureerd overleg kunnen overbruggen. Die verschillen gaan niet weg door te ontkennen dat ze er zijn. Rechtspersoonlijkheid is een van de manieren om de aansprakelijkheid van bestuurders te beperken. Bij afwezigheid hiervan - en van andere manieren om aansprakelijkheid in te beperken, zullen toekomstige Global Council bestuursleden hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de acties van de Global Council.

De Global Council Assembly is een soort van algemene vergadering van een ledenraad van een (informele) vereniging. Het handvest maakt niet duidelijk wie de leden zijn. Het handvest zelf geeft geen regels over de grootte (anders dan dat er uiteindelijk 100 tot 150 leden zullen zijn), samenstelling, verkiezing of benoeming van de leden van de Global Council Assembly (GCA). Een bijlage stelt dat de MCDC binnen een halfjaar na ratificatie van het handvest zal zorgdragen voor de verkiezing of benoeming van de eerste GCA. Het ontbreken van regels in het handvest over verkiezing/benoeming van de GCA is voor mij een van de grootste obstakels om voor ratificatie te zijn. Naar mijn mening had de MCDC maar een job: kom met een voorstel voor verkiezing/benoeming van een GC(A). Voor de rest is de tekst van het handvest codificatie van de status quo. (Plus dat er een 'technology council' moest komen van een van de strategie aanbevelingen, en die is neergezet - voor de hand liggend - als commissie van de GC.) Het weglaten van die regels is mijns inziens strijdig met de eerste zinnen van het eerste lid van Artikel 39 BW2: "De statuten kunnen bepalen dat de algemene vergadering zal bestaan uit afgevaardigden die door en uit de leden worden gekozen. De wijze van verkiezing en het aantal van de afgevaardigden worden door de statuten geregeld; elk lid moet middellijk of onmiddellijk aan de verkiezing kunnen deelnemen." Nota bene ook als je de statuten van een vereniging niet door een notaris in een akte laat passeren en vervolgens inschrijven bij de KvK, dan ben je a) voor de Nederlandse wet een informele vereniging; b) zijn de bepalingen van BW2 onverkort van kracht; en c) en ook een informele vereniging heeft rechtspersoonlijkheid, echter met beperkte bevoegdheid.

Wat ook ontbreekt is 'Independent Conflict Resolution'.

Tot slot, mijn oproep aan de delegatie van WMNL naar de Wikimedia Summit: bedank de leden van de MCDC voor alle tijd en energie die ze in het handvest hebben gestoken, onthef ze van hun taak, en verkies en benoem een nieuwe commissie. De huidige leden kunnen zich herverkiesbaar stellen. Zorg voor een mechanisme van verlenen van een expliciet mandaat - inclusief formulering van een opdracht met inkadering voor die commissie.

  • Drie vragen n.a.v. commentaar @Ad Huikeshoven met de bedoeling na antwoord misschien iets te kunnen begrijpen van het hoe en waarom van het 'drafting proces' en de informele Global Council. Wie heeft geadviseerd om van de Global Council geen legal entity te maken? Hoe zou het Nederlands BW van toepassing kunnen zijn op de nieuw te vormen Council? Waarom hebben de affiliates niet gewoon al lang zelf een legal entity opgericht? MvG, MarijnZiezo (overleg) 4 mei 2024 18:51 (CEST)[reageren]

Concept reactie Wikimedia Nederland

Van 19 tot 21 april vond in Berlijn de Wikimedia Summit plaats: een jaarlijkse bijeenkomst van vertegenwoordigers van de Wikimedia Affiliates (chapters, thematic organisations en user groups) en de Wikimedia Foundation. Het concept Movement Charter was een van de belangrijkste punten op de agenda. Namens WMNL waren voorzitter Jan-Bart de Vreede en directeur Sandra Rientjes in Berlijn. De discussies in Berlijn zijn meegenomen in de conceptreactie van het bestuur. Deze reactie moet 30 april worden ingediend. Tot die tijd is commentaar vanuit de gemeenschap welkom. Sandra Rientjes - Wikimedia Nederland (overleg) 27 apr 2024 12:17 (CEST)[reageren]


Wikimedia Nederland heeft verschillende bedenkingen met betrekking tot de specifieke inhoud van het ontwerp Bewegingshandvest (Movement Charter).

We vinden dat het handvest niet ver genoeg gaat in het decentralisatiseren van macht en het bevorderen van gelijkheid in besluitvorming in de beweging, zoals geprioriteerd tijdens het Movement Strategy-proces. De positie van het WMF als het enige besluitvormingsorgaan binnen de beweging blijft grotendeels hetzelfde.

Verschillende mensen zagen het handvest als een goede “eerste stap” in de richting die we op willen. We hebben echter het gevoel dat het moeilijk is om te zien wat de volgende stappen zouden kunnen zijn als we geen gedeeld begrip hebben van wat het einddoel is waaraan het Handvest zou moeten bijdragen.

Wij denken dat dat einddoel zoiets zou moeten zijn als:

“We willen een beweging zijn waar we, als Wikmedia-affiliates, gezamenlijk beslissen hoe we de middelen van de beweging het beste investeren om onze missie te bereiken, onafhankelijk van waar en hoe deze middelen zijn geworven. We doen dit op een manier die alle leden van onze beweging in staat stelt om hun stem te laten horen (waarbij we ervoor zorgen dat de minder goed gehoorde stemmen aan bod komen), en die elk onderdeel van onze beweging in staat stelt om de missie te bevorderen door inzet van hun eigen unieke capaciteiten.”

Na gesprekken met veel betrokkenen op de Wikimedia Summit  zijn we blij te kunnen concluderen dat er een grote groep mensen is die dit begrip van het einddoel deelt. Wij stellen voor dit in het handvest vast te leggen.

We steunen daarnaast de 46 voorstellen voor verandering die tijdens de Wikimedia Summit zijn opgesteld, en hopen dat het MCDC deze veranderingen kan verwerken. Voor ons zijn de belangrijkste veranderingen:

  • vaststellen dat de Global Council het hoogste beslissingsorgaan in de beweging is met betrekking tot, onder andere, de verdeling van middelen
  • het codificeren van de onafhankelijkheid van de Global Council,
  • Invoeren van volledige transparantie over criteria en beslissingen in alle fasen van het proces inzake subsidieverlening, waaronder ook affiliates - binnen de marges van wetgeving inzake gegevensbescherming - meer toegang geven tot donorgegevens uit hun regio (om het behoud van donateurs te verbeteren).

Ruimte voor commentaar en discussie mbt concept reactie WMNL (uiterlijk 29 april!)


(verplaatst van hierboven)

Fijn dat in principe de mogelijkheid werd gegeven commentaar te leveren. Jammer dat dit bericht midden op Koningsdag werd geplaatst en er dan nog twee dagen over waren om te kunnen reageren. Dat is voor mensen die ook bezigheden elders hebben en het Charter nog niet kennen, ronduit te kort. Mvg, MarijnZiezo (overleg) 4 mei 2024 15:24 (CEST)[reageren]