Naar inhoud springen

Beleid Vriendelijke Ruimtes

Uit Wikimedia

Deze tekst is goedgekeurd door het bestuur van Wikimedia Nederland op 19 januari 2023 en is van kracht vanaf 1 april 2023.

Meer details over de uitvoering in de praktijk zijn vastgelegd in het Protocol Handhaving en Rapportage.

Zie voor meer informatie: Wat is het Beleid Vriendelijke Ruimtes?

Text in English

Wikimedia Nederland wil dat al haar evenementen, activiteiten, platforms en kanalen toegankelijk, veilig en verwelkomend zijn voor iedereen. We gaan uit van vriendelijkheid, respect, collegialiteit en solidariteit, zodat we prettig samenwerken aan vrije kennis. Wij willen zoveel mogelijk mensen in staat te stellen actief deel te nemen aan Wikimedia-projecten en -platforms, om onze visie te bereiken van een wereld waarin iedereen kan delen in de som van alle menselijke kennis. Dat is de basis van ons Beleid Vriendelijke Ruimtes (BVR).

1. Inleiding

De Vereniging Wikimedia Nederland (WMNL) wil dat al haar evenementen, activiteiten, platforms en kanalen toegankelijk, veilig en verwelkomend zijn voor iedereen. Om dit te realiseren, legt het Beleid Vriendelijke Ruimtes (BVR) een minimum aan richtlijnen vast voor gedrag. WMNL heeft de Universal Code of Conduct (UCoC) van de Wikimedia Foundation geïmplementeerd via dit Beleid Vriendelijke Ruimtes.

2. Gewenst gedrag

Bij WMNL gaan we uit van vriendelijkheid, respect, wellevendheid, collegialiteit en solidariteit. Iedereen is verantwoordelijk voor het eigen gedrag.

Dit betekent onder andere:

  • Wees vriendelijk. Heb oog voor andere aanwezigen en deelnemers - help ze een handje als ze steun nodig hebben en kom voor ze op als ze worden behandeld op een manier die niet voldoet aan onze normen;
  • Verplaats je in een ander - toon empathie:
    • Respecteer de voorkeuren, gevoeligheden, tradities en behoeften van anderen, waaronder de grenzen die een ander aangeeft, en de manier waarop zij zichzelf benoemen en beschrijven[1];
    • Respecteer het recht van anderen om meningen of standpunten te hebben anders dan die van jou;
    • Respecteer dat anderen ervaringen hebben die verschillen van die van jou.
  • Ga uit van goede wil. Geef constructieve feedback naar anderen, en reageer welwillend wanneer anderen jou constructieve feedback geven;
  • Neem en accepteer verantwoordelijkheid voor je eigen handelen en de (onbedoelde) gevolgen daarvan; bied je excuses aan aan degenen die je (onbedoeld) hebt gekwetst of benadeeld

3. Ongewenst gedrag

Binnen WMNL beschouwen wij onder meer het volgende gedrag als ongewenst, zowel online als in persoon:

  • Aanstootgevend commentaar of gedrag, en beledigingen[2];
  • Bedreigingen[3] van welke aard dan ook;
  • Belemmeren van de constructieve voortgang, zoals het blijven terugkomen op genomen besluiten en afgehandelde discussiepunten;
  • Doxing[4]: het openbaar maken van privé-informatie van anderen zonder hun uitdrukkelijke toestemming;
  • Fysiek geweld of aanmoediging daartoe;
  • Seksueel getint taalgebruik, of het delen van seksueel getinte video, audio of afbeeldingen wanneer dit geen directe inhoudelijke bijdrage levert aan het behandelde onderwerp;
  • Seksuele intimidatie[5] en ongewenste seksuele aandacht;
  • Stalking: hinderlijk achtervolgen van anderen;
  • Trolling: het opzettelijk verstoren van gesprekken, presentaties of andere activiteiten met als doel situaties te laten escaleren en emotionele reacties uit te lokken;
  • Zonder toestemming maken van foto’s, video’s en geluidsopnames van anderen.

WMNL staat misbruik van macht, privileges of invloed niet toe. Dit geldt voor iedereen. Het geldt in het bijzonder voor mensen die op basis van hun positie, ervaring en verdiensten als gezaghebbend worden beschouwd, zoals bestuursleden, personeelsleden en vrijwilligers die WMNL representeren.

4. Toepassing en geldigheid

Het BVR is van toepassing op alle door WMNL beheerde platforms en kanalen en tijdens alle door WMNL georganiseerde fysieke en virtuele evenementen en activiteiten. Iedereen[6] die aanwezig is op deze platforms en kanalen, of deelneemt aan deze fysieke en virtuele evenementen en activiteiten, wordt geacht zich te houden aan het BVR. Het BVR geldt voor iedereen, ongeacht je positie, kennis, vaardigheden of prestaties. Wanneer iemand zich niet houdt aan het BVR kan dit tot maatregelen leiden.

Het BVR is niet van toepassing wanneer leden zonder betrokkenheid van WMNL, en zonder gebruik te maken van de middelen van WMNL, een evenement of activiteit organiseren. De organisatoren kunnen er wel zelf voor kiezen om het BVR ook voor die activiteit geldig te laten zijn.

5. Handhaving

5.1 Uitgangspunten

Bij het handhaven van het BVR gaat WMNL uit van de volgende principes:

  1. het primaire doel van onderstaande maatregelen ter handhaving van het BVR, is het behoud van een veilige en plezierige omgeving, én het herstel van vertrouwen en een gevoel van veiligheid bij alle betrokkenen na een incident.
  2. voor er tot een maatregel wordt overgegaan, wordt de eventuele overtreder eerst persoonlijk aangesproken op het ongewenste gedrag, met als doel gezamenlijk de veilige en plezierige omgeving te herstellen;
  3. bij een eventuele overtreding van het BVR wordt iedereen - benadeelde, overtreder en mogelijk overige betrokkenen - respectvol[7] benaderd;
  4. wanneer iemand na uitsluiting voor bepaalde tijd weer deel mag nemen, zal WMNL de overtreder, en de benadeelde en mogelijke overige betrokkenen, hierbij begeleiden om wederzijds begrip te vergroten en herhaling te voorkomen.

5.2 Melding

Iedere aanwezige op door WMNL beheerde platforms en kanalen, of bij door WMNL georganiseerde evenementen en activiteiten, kan melding doen van een (vermoeden van) overtreding van het BVR. Dit is ook mogelijk als men zelf niet persoonlijk bij de overtreding was betrokken, maar deze enkel heeft waargenomen of ervan heeft vernomen via een direct betrokkene.

Het proces van melding doen zal eenvoudig, laagdrempelig en flexibel zijn, en maximale garanties bieden voor de privacy van alle betrokkenen.

Op alle door WMNL beheerde platforms en kanalen, en tijdens alle door WMNL georganiseerde evenementen en activiteiten, zal informatie over het BVR, en over de wijze waarop melding kan worden gedaan, op een toegankelijke manier beschikbaar zijn. Waar mogelijk wordt deze informatie actief onder de aandacht van de aanwezigen gebracht.

WMNL verplicht zich om alle meldingen te onderzoeken en deze binnen een redelijke termijn af te handelen.

5.3 Maatregelen

Wanneer iemand zich niet houdt aan de bepalingen van het BVR, kan WMNL, of een vertegenwoordiger van WMNL, de actie(s) ondernemen die zij passend vindt. Hieronder vallen onder meer een of meer van de volgende maatregelen:

  1. waarschuwingen of berispingen (zowel mondeling als schriftelijk);
  2. uitsluiting van een persoon van verdere deelname aan het onderhanden evenement of de onderhanden activiteit;
  3. een verbod om bepaalde andere personen te benaderen tijdens WMNL evenementen of activiteiten of op WMNL platformen en -kanalen;
  4. uitsluiting van een persoon voor bepaalde of onbepaalde tijd van een, meerdere of alle evenementen, activiteiten, platforms en kanalen (uitgezonderd het uitsluiten van leden van WMNL van de Algemene Ledenvergadering), zoals bij wet bepaald;
  5. melding doen bij Trust & Safety van de Wikimedia Foundation voor onderzoek en afhandeling onder Office Actions Policy;
  6. in gevallen van mogelijk strafbare feiten kan WMNL aangifte doen bij politie of justitie, of slachtoffers ondersteunen bij het zelf doen van een aangifte.

5.4 Overige maatregelen

Bij mensen die zich aanmelden voor WMNL evenementen en activiteiten gaat WMNL uit van goede wil: we veronderstellen dat zij de intentie hebben om zich aan het BVR te houden.

WMNL kan, als zij daartoe aanleiding ziet, personen die zich hebben aangemeld nog vóór de bijeenkomst individueel benaderen om ze nadrukkelijk te informeren over de verwachtingen rondom hun gedrag tijdens de bijeenkomst. Hierbij kan het gaan om:

  • mensen die zich gedragen (hebben) op een manier die in strijd is met het BVR, ook op andere projecten, platforms en kanalen of tijdens evenementen en activiteiten van andere partijen dan WMNL;
  • mensen die betrokken zijn bij een conflict op een Wikimedia-project;

WMNL kan besluiten iemand preventief niet te laten deelnemen aan een evenement of activiteit.

5.5 Gevolgen van blokkades van personen op Wikimediaprojecten

Personen die op een Wikimediaproject zijn geblokkeerd kunnen, zolang deze blokkade van kracht is, niet deelnemen aan WMNL evenementen en activiteiten. Het bestuur kan, op verzoek van de geblokkeerde en na overleg met eventuele direct betrokkenen, besluiten hiervoor geheel of gedeeltelijk ontheffing te verlenen.

Géén ontheffing wordt verleend als de bijeenkomst gerelateerd is aan de reden voor de blokkade -  zulks ter beoordeling van WMNL. Hieronder valt ook de aanwezigheid van personen die doelwit waren van persoonlijke aanvallen of (juridische) dreiging door de geblokkeerde.

Op deze beslissing van WMNL is geen beroep mogelijk.

5.6 Gevolgen van door WMF genomen maatregelen

Personen die door global community functionarissen een global block of community global ban is opgelegd, of door WMF een WMF global ban of event ban is opgelegd, kunnen zolang deze van kracht is niet deelnemen aan WMNL evenementen en activiteiten.

5.7 Gevolgen voor WMNL leden van maatregelen voor deelname aan de ALV

De uitsluiting van leden van de vereniging van WMNL-evenementen, activiteiten, platforms en kanalen vanwege BVR-maatregelen, blokkades op Wikimediaprojecten, of maatregelen van WMF, is niet van toepassing op deelname aan de Algemene Ledenvergadering. Voor uitsluiting van de ALV moet een lid tevens geschorst zijn of ontzet uit het lidmaatschap.

Zie voor verdere informatie de statuten van de Vereniging WMNL, artikel 5 en 12.

5.8 Verantwoordelijkheid

De eindverantwoordelijkheid voor handhaving van het BVR ligt bij het bestuur van WMNL. Het bestuur rapporteert hierover ten minste een keer per jaar aan de Algemene Ledenvergadering.

Binnen het bestuur wordt een bestuurslid aangewezen die het onderwerp BVR in portefeuille heeft.

Het bestuur delegeert de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het BVR bij alle evenementen, activiteiten, platforms en kanalen van WMNL aan de directeur. De directeur is verantwoordelijk voor het opzetten en onderhouden van een systeem voor rapportage, monitoring en training.

Colofon

Deze tekst is 21 april 2022 schriftelijk goedgekeurd door het bestuur van Wikimedia Nederland en op 23 april 2022 gepresenteerd aan de Algemene Ledenvergadering.

Bij het opstellen van het Protocol Handhaving en Rapportage werd duidelijk dat de tekst op een aantal punten nog moest worden aangescherpt. Ook het team Trust & Safety van de Wikimedia Foundation kwam met enkele nuttige suggesties voor verbetering. Op 19 januari 2023 keurde het bestuur de gewijzigde tekst definitief goed.

Het Beleid Vriendelijke Ruimtes is met ingang van 1 april 2023 van kracht.

Noten

  1. toelichting bij ‘hoe groepen zich zelf noemen’
    • Etnische groepen kunnen een specifieke naam gebruiken om zichzelf te beschrijven, in plaats van de naam die historisch gezien door anderen wordt gebruikt om hen te beschrijven;
    • Mensen die een bepaalde seksuele geaardheid of genderidentiteit uiten met behulp van specifieke namen of voornaamwoorden;
    • Mensen met een bepaalde lichamelijke of verstandelijke handicap die specifieke termen gebruiken om zichzelf te beschrijven.
    • Mensen met namen die bepaalde letters, klanken of woorden uit hun taal gebruiken die voor jouzelf mogelijk onbekend zijn;
  2. toelichting bij belediging: Beledigingen kunnen betrekking hebben op veronderstelde kenmerken zoals intelligentie, uiterlijk, etniciteit, ras, religie (of afwezigheid daarvan), cultuur, kaste, seksuele geaardheid, geslacht, handicap, leeftijd, nationaliteit, politieke voorkeur, of op andere kenmerken
  3. toelichting bij bedreiging: Expliciet of impliciet de mogelijkheid suggereren van fysiek geweld, in verlegenheid brengen, oneerlijke en ongerechtvaardigde reputatieschade, of intimidatie door ongegronde juridische stappen te suggereren om te winnen in een meningsverschil of iemand te dwingen zich te gedragen zoals jij dat wilt.
  4. toelichting bij doxing: Het betreft hier zowel het openbaar maken van persoonlijke informatie over een ander op de Wikimedia-projecten, als buiten de projecten openbaren van informatie over de activiteiten op of voor de Wikimedia-projecten van een andere persoon.
  5. toelichting bij seksuele intimidatie: waaronder het gebruik van geseksualiseerde taal of beelden, en seksuele aandacht of toenadering van welke aard dan ook wanneer redelijkerwijs verondersteld kan worden dat dit ongewenst is, of wanneer daarvoor geen toestemming gegeven zou kunnen worden.
  6. definitie iedereen: onafhankelijk van leeftijd, mentale of fysieke handicap, fysieke verschijning, nationale, religieuze, etnische en culturele achtergrond, kaste, sociale klasse, taalvaardigheid, seksuele geaardheid, genderidentiteit, geslacht of vakgebied.
  7. toelichting bij respectvol: Dit houdt ook in dat WMNL rekening houdt met eventuele medische, psychologische of neurobiologische factoren die invloed hebben op het gedrag van betrokkenen.