Activiteitenverslag 2023
Toelichting
Het activiteitenverslag 2023 geeft een feitelijk overzicht van de activiteiten die WMNL in de loop van het jaar heeft ontwikkeld. Waar mogelijk wordt ook geëvalueerd waarom activiteiten wel of niet succesvol waren.
Het activiteitenverslag is met name bedoeld als informatievoorziening aan de (actieve) leden die betrokken zijn geweest bij de ontwikkeling van de activiteiten. Daarnaast levert het bouwstenen voor het publieksverslag en voor de rapportage aan WMF.
Inleiding
2023 was een herijkingsjaar met als motto ‘Snoeien voor nieuwe bloei’. Samen met vrijwilligers en partners heeft Wikimedia Nederland kritisch bekeken wat echt resultaten oplevert als het gaat om vrije toegang tot kennis voor iedereen, en wat niet (meer).
Wikimedia Nederland heeft in het jaarplan 2023 ruimte gemaakt voor een ‘herijking’ van de organisatie (scherpere prioriteitsstelling), en voor achterstallig onderhoud.
Deze ruimte is gebruikt om:
- in gesprek te gaan met vrijwilligers en samenwerkingspartners over de manier waarop WMNL hen het beste kan ondersteunen
- een scherpere prioriteitstelling te maken voor de inzet van de middelen en tijd van het kantoor. Besloten werd de nadruk vooral te leggen op het aantrekken van nieuwe vrijwilligers, o.a. door de ontwikkeling van een train-trainersprogramma, en het vergroten van de zelfredzaamheid van samenwerkingspartners door handleidingen, het kennisplatform en trainingen. Daarnaast is besloten dat er niet meer dan één grote bijeenkomst per jaar zal worden georganiseerd.
- de werkwijze en procedures van het kantoor tegen het licht te houden en waar nodig aan te passen.
- interne kennis vast te leggen in protocollen en handleidingen waardoor de kwetsbaarheid van de organisatie bij langdurige ziekte of vertrek van medewerkers is verminderd
- digitaal en fysiek grote opruiming te houden en het kantoor te laten renoveren.
Niet alleen herijking, ook activiteiten
Naast dit 'herijkingsprogramma' hebben we toch nog een vol activiteitenprogramma uitgevoerd.
We organiseerden of ondersteunden 78 activiteiten, variërend van het verstrekken van een kleine subsidie aan een vrijwilliger om een naslagwerk te kunnen kopen, het helpen van partners in Suriname bij het organiseren van Wiki Loves Monuments, tot het verzorgen van een serie masterclasses voor medewerkers van WOII-musea, en het ondersteunen van vrijwilligers bij het organiseren van een hackathon voor ervaren wiki-hackers en -coders. Meer dan de helft van deze activiteiten viel onder het programma 'Impact', dat tot doel heeft bij te dragen aan het toevoegen van 'content die ertoe doet' aan de Wikimedia-projecten.
Over het geheel genomen zien we in ons werk met partners in Nederland een accentverschuiving van het faciliteren van inhouddonaties naar capaciteitsopbouw voor meer geavanceerde vaardigheden in het gebruik van de Wikimediaprojecten ter verbetering van collectie- en datamanagement.
In de samenwerking met de gemeenschap van vrijwilligers is merkbaar dat er na de pandemie weer belangstelling is om bijeenkomsten bij te wonen, en om actief te worden in het organiseren van activiteiten. Dit is onder andere merkbaar in een groeiend aantal aanvragen voor financiële steun (FOKA). Bijzonder blij zijn we met het feit dat ook enkele jonge Wikimedianen geïnteresseerd lijken te worden in het werk van Wikimedia Nederland.
Ontdekkingen
Wat hebben we geleerd in 2023?
- Partners stimuleren om meer (operationele) verantwoordelijkheid te nemen voor gezamenlijke activiteiten heeft partnerschappen nieuw leven ingeblazen, vooral wat betreft gendergap/LGBT.
- Het kost moeite, maar door vast te houden aan onze beslissing om geen activiteiten te ondernemen die wel aantrekkelijk en leuk zijn, maar concreet weinig resultaat opleveren (b.v. eenmalige schrijf-evenementen, samenwerking met openbare bibliotheken), komt er tijd, geld en energie vrij voor relevantere zaken.
- Investeren in capacity building voor partners, bijvoorbeeld via onze masterclasses Deel-Je-Data, is een goede basis voor een langer lopend partnerschap. In 2023 hebben we dit programma geïmplementeerd voor WO II musea en herdenkingsplaatsen, die in 2024 actief willen blijven.
- ‘Klassiekers’ blijven het goed doen! Wiki Loves Monuments, dat we een paar jaar geleden in Nederland hebben stopgezet omdat er weinig energie meer in zat, blijkt een succesvolle formule te zijn om Wiki-activiteiten in Caribisch Nederland en Suriname op te starten. We hebben het template van een regionale fotowedstrijd gericht op kerken uit 2017 met succes toegepast voor een wedstrijd op nationaal niveau.
- We zijn gaan onderzoeken hoe we jonge Wikimedewerkers beter kunnen ondersteunen en hebben een enquête gehouden (rapport wordt gepubliceerd in Q2 2024). Als gevolg van het feit dat we jonge Wikimedianen benaderden voor interviews, zagen we een toename van het aantal jongeren dat onze evenementen bezocht, ons benaderde voor kleine subsidies en ondersteuning aanbood bij het organiseren van activiteiten.
- Het is de moeite waard om als organisatie een stap terug te doen en jezelf de tijd en ruimte te geven om na te denken over wat je doet en een goede schoonmaak te houden.
-
Praktijkdag Deel Je Data voor Netwerk Oorlogsbronnen -
Afbeelding uit de Flora Batava, gedoneerd door de Koninklijke Bibliotheek -
Wiki Loves Monuments Suriname: directeurswoning Plantage Marienburg -
Deelnemers mini-hackathon -
Geneeskundig Laboratorium Batavia, gedoneerd door Wereldmuseum -
Open kerken fotochallenge: Onze-Lieve-Vrouw-Tenhemelopneming - Zwolle.
Realisatie kwantitatieve resultaten
| Metrics | deelnemers aan activiteiten | nieuwe bewerkers | toegevoegde /verbeterde inhoud | toegevoegde inhoud anderstalig | bewerkers-
retentie |
aantal activiteiten | |
| 2. Toekomst-
bestendigheid: |
doel | 220 | 30 | 1040 | 10 | 3 | |
| realisatie | 94 | 16 | 1940 | 358 | 0 | 5 | |
| 3. Veiligheid en inclusie | doel | 410 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| realisatie | 18 | 0 | 1 | ||||
| 4. Impact | doel | 715 | 230 | 27905 | 820 | 27 | |
| realisatie | 684 | 264 | 6669 | 484 | 32 | 44 | |
| 5. Kennis en ontmoeten | doel | 335 | 5 | 10 | 0 | 0 | 6 |
| realisatie | 1697 | 2842 | |||||
| 6.Vaardigheden en leiderschap | doel | 110 | 10 | 1100 | 0 | 2 | 3 |
| realisatie | 38 | 15 | 1396 | 0 | |||
| 7. Gelijkwaardig-
heid in besluitvorming |
doel | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| realisatie | 146 | 9 | |||||
| Totaal | doel | 1810 | 275 | 30055 | 830 | 32 | |
| realisatie | 2677 | 295 | 12847 | 842 | 32 | 68 | |
| realisatie 2022 | 6328 | 92 | 15043 | 715 | 16 | 58 | |
Toelichting op significante afwijkingen tussen doelen en behaalde resultaten:
- Deelnemers aan activiteiten: dit omvat alle deelnemers aan activiteiten en bijeenkomsten (online en in levende lijve), deelnemers aan trainingen en workshops, en bezoekers van het Kennisplatform. De groei is vooral te vinden in deze laatste groep (bezoekers Kennisplatform)
- Toegevoegde of verbeterde inhoud: Grote contendonaties als gevolg van WMNL activiteiten worden minder frequent. Het officiële beleid in Nederland m.b.t. digitaal erfgoed is gericht op maximale zichtbaarheid en, bruikbaarheid, waardoor grote delen van collecties door de Wikimedia-gemeenschap probleemloos kunnen (en worden) geupload.
Thema 2: Toekomstbestendigheid
Bijeenkomsten
Nieuwjaarsbijeenkomst
Zaterdag 14 januari vond de Wikimedia Nederland nieuwjaarsbijeenkomst plaats in De Bibliotheek Eemland in Amersfoort. Zo’n 50 Wikimedianen blikten terug op 2022 en keken vooruit naar het komende jaar.
Ook dit jaar werden weer de WikiUilen uitgereikt. Drummingman, Themanwithnowifi, Multichill, Bdijkstra, Bertux, Matroos Vos en het Surinameproject sleepten een WikiUil 2022 in de wacht. De WikiUilen Academie had besloten om de SamenwerkingsUil te vernoemen naar Wikipediaan Casper Albers. Lees in de blog ‘WikiUil vernoemd naar Casper Albers’ wie hij is en waarom de WikiUilen Academie dit besluit heeft genomen.
Ook de winnende artikelen van de Wikipedia Schrijfwedstrijd werden bekend gemaakt: Patagonia (bedrijf) (1), Théophile de Viau (2) en Dolmen van Guadalperal (3) door, respectievelijk, StuivertjeWisselen, Grijz en Bertux. Kijk hier voor een foto-impressie van de dag op Wikimedia Commons.
Eindejaarsbijeenkomst actieve vrijwilligers
Op 16 december organiseerde WMNL voor het eerst een eindejaarsbijeenkomst speciaal voor actieve vrijwilligers. De locatie was Sonnenborgh Museum & Sterrenwacht in Utrecht. Er werd teruggekeken op het afgelopen jaar en vrijwilligers gaven een flitspresentatie over projecten waar zij aan hebben gewerkt. Een rondleiding door het museum mocht natuurlijk niet ontbreken. En er werd gezamenlijk gegeten. Het evenement werd gewaardeerd en is voor herhaling vatbaar. Bekijk de foto’s van de bijeenkomst op Wikimedia Commons.
Werven vrijwilligers
Jongeren
Het afgelopen jaar is er onderzoek gedaan naar jonge gebruikers en jonge niet-Wikipedia gebruikers in de leeftijd van 16 tot 25 jaar. Het onderzoek omvatte in-depth interviews en een vragenlijst, met als doel inzicht te krijgen in deze specifieke doelgroep, hun motivaties te begrijpen, en met die kennis nieuwe gebruikers van deze leeftijdscategorie aan te trekken voor Wikipedia en activiteiten van Wikimedia Nederland. Dit omdat de Nederlandse Wikipedia en Wikimedia Nederland weinig jongeren onder de 25 jaar aantrekt als (zichtbare) nieuwe gebruiker, vrijwilliger of deelnemer aan activiteiten. Het aantrekken van nieuwe gebruikers is cruciaal voor de duurzaamheid van Wikipedia, en jongeren zijn een geschikte doelgroep vanwege hun bekendheid met digitale technologieën en interesse in online veranderingen, sociale media en internet- en jongerencultuur.
Een greep uit de bevindingen
De gebruiksvriendelijkheid en interface, het vinden van overzichts- en uitlegpagina’s, de passieve begeleiding en onvriendelijke benadering werken ontmoedigend op jongeren. De afstandelijke houding van Wikipedianen tegenover nieuwkomers zorgt ervoor dat jonge bewerkers actief conflicten vermijden en grote discussies uit de weg gaan.
Jonge Wikipedianen tonen veel zelfreflectie en zelfstudievaardigheden, maar erkennen de voordelen van individuele begeleiding voor nieuwkomers. Motivaties om te bewerken zijn onder andere kennis delen, het toegankelijk maken van informatie en persoonlijke betekenis die ze aan Wikipedia hechten. Ze waarderen ook activiteiten rondom bewerken, zoals het bijhouden van statistieken en het ontvangen van erkenning.
Festivalzomer:
De Duitse wikimedianen kennen het fenomeen ‘festivalzomer’ waarin mensen worden opgeroepen om beeldmateriaal van festivals en concerten toe te voegen aan Wikimedia Commons. Een oproep voor een Nederlandse versie, als eerste activiteit speciaal op jongeren gericht, kreeg nog onvoldoende respons.
Ondersteuning vrijwilligers
Financiële ondersteuning kleine activiteiten: limiet verhoogd
Wikimedia Nederland heeft een fonds voor kleine activiteiten. Zowel leden als niet-leden kunnen aanvragen indienen voor activiteiten die bijdragen aan één van de Wikimedia-projecten. In verband met prijsstijgingen en inflatie werd de limiet voor een aanvraag in 2023 verhoogd tot € 750.
In 2023 kreeg Wikimedia Nederland 18 aanvragen voor in totaal € 4177,11. Het ging vooral om financiële ondersteuning voor de aanschaf van literatuur of abonnementen ten behoeve van het schrijven van artikelen, logistieke kosten van bijeenkomsten en activiteiten, en reiskosten.
- Naslagwerk met biografische gegevens van ca. 250 kunstenaars:
- Accommodatie t.b.v. Ukrainian Wikimarathon in Amsterdam
- Huur ruimte, etc. voor bijeenkomst i.h.k.v. Internationale Vrouwendag, thema: Verzetsvrouwen
- Deelname internationale hackathon Athene
- Abonnement Parbode
- Reiskosten Vrijheidscollege Utrecht t.b.v. maken van foto's van de aanwezigen
- WikiUilen Academie - aanschaf WikiUilen 30 stuks
- Reiskosten i.v.m. lijst grafmonumenten
- Reiskosten i.v.m. bronnenonderzoek
- Prijzen t.b.v. Wikipedia Schrijfwedstrijd 2023
- Boeken t.b.v. aanvulling ontbrekende info kabinetsformaties
- Prijzen t.b.v. Maand van de Geschiedenis, schrijfweek Eureka
- Reiskosten schrijfbijeenkomst Keti Koti
- Boekje t.b.v. artikel over verzetskolonie
- Aanschaf t.b.v. illustratie artikel
- Reiskosten/overnachting t.b.v. deelname WikiWomen Camp
- Vergoeding afsluitende borrel Wikimeet
- Kosten Wikikring Twente
- Entree- en reiskosten verkiezingsdebat in Rotterdam t.b.v. het maken van foto's deelnemers
- Bijkomende kosten ivm deelname WikiWomen Camp
Anders dan in andere jaren werden er door Nederlandse Wikimedianen bij WMNL geen reisbeurzen aangevraagd voor deelname aan Wikimania (in Singapore).
Andere vormen van ondersteuning van vrijwilligers
Wikimedia Nederland gaf ook ondersteuning op het gebied van communicatie en logistiek aan activiteiten die door Wikimedianen zelfstandig werden georganiseerd:
100wikiwomenchallenge
Net als voorgaande jaren was er in 2022-2023 weer een #100wikiwomenchallenge. De challenge bestond eruit elke dag één artikel over een vrouw te publiceren op Wikipedia, en dat 100 dagen lang. Het project startte op 29 november 2022 en eindigde op 8 maart 2023 – op Internationale Vrouwendag; het werd georganiseerd door DirkVE: Er zijn 100 artikelen aan Wikipedia toegevoegd over vrouwelijke kunstenaars, activisten, muzikanten, sporters en ondernemers. WMNL financierde de drie cadeaubonnen die onder de deelnemers zijn verloot.
Oekraïense Wikipedia-schrijfbijeenkomsten in Nederland
In januari 2023 vonden de eerste twee Oekraïense schrijfbijeenkomsten plaats in Nederland. Deze werden door Wikipediaan Mykola georganiseerd in de steden met de grootste Oekraïense gemeenschappen: Rotterdam en Amsterdam. Meer dan twintig deelnemers leerden tijdens de Oekraïense bijeenkomsten Wikipedia bewerken en gaven aan interesse te hebben in deelname aan verdere Wikimedia-evenementen in het Oekraïens. Wikimedia Nederland gaf een financiële bijdrage voor de zaalhuur, en stelde ‘weggevertjes’ beschikbaar voor de deelnemers. Lees meer hierover in het blog 'Writing to the Ukrainian Wikipedia’ van Wikpediaan Mykola.
Overige bijeenkomsten
Wikikring Twente
Er waren in 2023 tien bijeenkomsten van de Wikikring Twente, waar 62 bewerkers in totaal 65 artikelen op Wikipedia bewerkten (die bijna 48000 keer zijn bezocht), 8 nieuwe artikelen schreven, 70 foto's toevoegden aan Wikimedia Commons en Wikidata 62 keer aangepasten. We namen in 2023 afscheid van gastvrouw Joke en aan het einde van het jaar ook van de vaste stek in de Bibliotheek van Hengelo. In het nieuwe jaar worden de bijeenkomsten georganiseerd in samenwerking met Museum Hengelo. Drijvende kracht achter de wikikring is Wikimediaan Mx Lucy
Wikikring Alphen
De openbare bibliotheek Alphen aan den Rijn was geïnteresseerd in het opstarten van een Wiki-café of Wikikring. WMNL gaf advies, benaderde Wikimedianen die mogelijk geïnteresseerd zouden kunnen zijn om bijeenkomsten te begeleiden. Door gebrek aan aanmeldingen is het initiatief in 2023 nog niet verder van de grond gekomen.
Zichtbaarheid
Overzicht media-aandacht voor projecten van Wikimedia Nederland
| Gendergap | ||
| 18 januari 2023 | Omrop Fryslân | Leerlingen schrijven voor Wikipedia over Friese vrouwen tegen de 'gender gap' |
| 19 januari 2023 | RTV NOF | Aftrap project WikiWomen in Burgum |
| 15 februari 2023 | Omrop Fryslân | Leerlingen schrijven Wiki-artikelen over Friese vrouwen: "Zo dragen we ons steentje bij" |
| Wiki Loves Monuments | ||
| 14 september 2023 | De ware tijd | SGES verruimt ‘Wiki Loves Monuments Photowalk’ met kinderactiviteiten |
| Wiki Loves Fashion | ||
| 21 september 2023 | Emerce | Wikipedia campagne over Genderexpressie in Fashion |
| 11 oktober 2023 | Tubantia | Van enkellaars tot spaghettibandjes: met schrijfmarathon over mode hoopt Wikipedia jonge Twentse schrijvers te vinden |
Wikimedia Nederland op sociale media
|
Communicatiestrategie
In 2023 heeft WMNL een communicatiestrategie ontwikkeld. Dit gaat ons helpen om de beperkte middelen en capaciteit voor communicatie op een verantwoorde manier in te zetten. De meerjarenstrategie is tegen het licht gehouden om te bepalen waar communicatie het belangrijkste (enige) middel is om de meerjarendoelen te bereiken. Vervolgens is gekeken welke van deze ‘communicatie-afhankelijke’ doelen de hoogste prioriteit hebben.
Fondsenwerving
Donaties
De inkomsten door donaties bleven gelijk aan 2022. In 2023 hebben we anders dan gepland geen speciale donateurscampagnes ontwikkeld. De resultaten van dergelijke campagnes in eerdere jaren waren zo teleurstellend dat we het niet verantwoord vonden om hier weer middelen in te investeren zonder een herbezinning. In 2024 pakken we het thema weer op, als onderdeel van de communicatiestrategie
Projectfinanciering
Netwerk Oorlogsbronnen financierde een serie Deel je Data masterclasses voor medewerkers van oorlogs- en verzetsmusea en herdenkingsplaatsen (€11.721).
Eind 2023 dienden we een aanvraag in bij een particulier fonds voor financiering van activiteiten rond ondervertegenwoordigde groepen, jongeren en Wikidata (€60.000). Deze aanvraag werd in januari 2024 gehonoreerd. Het fonds heeft Wikimedia Nederland in het verleden al vaker royaal ondersteund.
Wikimedia Nederland heeft in de loop van 2023 een aanvraag voor projectfinanciering gedaan voor een project rond slavernijgeschiedenis. Deze is niet gefinancierd.
Subsidie Wikimedia Foundation
Wikimedia Nederland kreeg in 2021 voor de periode 2022-2023 voor het eerst een meerjarensubsidie toegekend uit het Community Fund. Het toegekende bedrag was €736.000, gelijkelijk te verdelen over twee jaar in twee tranches van €368.000. In verband met de hoge inflatie besloot WMF de subsidie over het tweede jaar 2023 te verhogen met 10%.
Een aanvraag in samenwerking met onze partners op Aruba bij het Alliances Fund van de Wikimedia Foundation werd niet gehonoreerd.
Thema 3: Veiligheid en inclusie
Beleid Vriendelijke Ruimtes
Op 19 januari 2023 keurde het bestuur van Wikimedia Nederland het nieuwe Beleid Vriendelijke Ruimtes (BVR) goed. Het bestuur ging ook akkoord met het Protocol Handhaving en Rapportage, waarin is uitgewerkt hoe het BVR in de praktijk gaat werken. Het BVR trad op 1 april in werking. Wikimedia Nederland wil dat al haar evenementen, activiteiten, platforms en kanalen toegankelijk, veilig en verwelkomend zijn voor iedereen. Het doel van het BVR is het garanderen van een veilige en prettige werkomgeving, en het zo snel mogelijk herstellen van zo’n omgeving na incidenten.
Op 25 maart organiseerde WMNL een bijeenkomst voor Wikimedianen die veel betrokken zijn bij het organiseren van activiteiten, of die beheerder zijn van een online platform, en dus mogelijk een rol gaan spelen in de handhaving van het BVR.
Andere chapters hebben veel belangstelling voor het Nederlandse BVR, omdat het gebaseerd is op de Universal Code of Conduct. Sandra Rientjes gaf op 17 oktober een Wikimedia Learning Clinic over het onderwerp voor de internationale gemeenschap.
Tijdens de Algemene Ledenvergadering van 30 september 2023 is de beroepscommissie BVR-zaken ingesteld. Deze commissie is een beroepsinstantie voor BVR zaken waarin het bestuur een beslissing heeft genomen. De commissie bestaat uit Ziko van Dijk, Mx Lucy en Ronald Velgersdijk.
Effectief online samenwerken
WMNL biedt al enkele jaren een e-learning programma aan over Effectief online samenwerken. Het is specifiek voor de Wikimedia-wereld ontwikkeld en leert deelnemers hoe ze in een online omgeving beter oog kunnen krijgen voor wat een discussiepartner echt bedoeld en vraagt. De cursus wordt gewaardeerd door Wikipedianen, en wordt aangeraden door moderatoren en de Arbitrage Commissie. In 2023 kregen vier Wikipedianen de communicatiepluim omdat ze de training met succes hadden afgerond.
Thema 4: Impact
Gendergap
Samen met Atria en IHLIA organiseerden we regelmatig WikiVrijdagen om deelnemers te helpen bij het schrijven van meer vrouw- en lhbti-gerelateerde artikelen op Wikipedia.
Thema Verzetsvrouwen
In de aanloop naar de Nationale Herdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag 5 mei vond er een reeks schrijfbijeenkomsten plaats met als thema verzetsvrouwen. Zowel nieuwe als ervaren Wikipedianen schreven aan de biografieën van vrouwen die belangrijke rollen speelden tijdens WOII en wier levensverhaal na de oorlog vaak onderbelicht bleef.
Internationale Vrouwendag
In het kader van Internationale Vrouwendag was er op 11 maart voor het eerst sinds lange tijd weer een WikiZaterdag in Utrecht, met als thema Verzetsvrouwen. Schrijver Hans Suijs gaf voor veertien WIkimedianen een lezing over zijn onderzoek naar 652 vrouwelijke politieke gevangenen die in september 1944 van Kamp Vught naar Ravensbrück werden gedeporteerd. Daarna werd er gewerkt aan het toevoegen van Wikipedia-artikelen over verzetsvrouwen die geen of een beperkt Wikipedia-artikel hadden.
Museum Oranjehotel
Op WikiVrijdag 28 april namen zo’n 20 Wikipedianen deel aan de schrijfbijeenkomst in het Nationaal Monument Oranjehotel te Scheveningen. Na een presentatie over de locatie en bijzondere gevangenen, konden deelnemers de tentoonstelling bezoeken, foto’s maken en vrij werken aan biografieën over verzetsvrouwen.
WikiVrijdag 5 mei
Ook voor de WikiVrijdag op 5 mei in Atria was veel animo. Maar liefst 38 mensen namen deel aan lezingen over onderzoek naar diverse verzetsvrouwen en leerden meer over het zoeken van bronmateriaal, in samenwerking met het historici-duo Van Gisteren. Ervaren Wikimediaan Ian gaf een presentatie over hoe je Wikipedia kunt bewerken. (zie fotoreportage).
Reguliere WikiVrijdagen
In 2023 waren er tien WikiVrijdagen, afwisselend georganiseerd bij onze samenwerkingspartners IHLIA en Atria. Thema’s in het afgelopen jaar waren onder meer ‘Bi-zichtbaarheid’, in samenwerking met Stichting Bi+ Nederland, ‘schrijvende vrouwen’ en ‘transgender visibiliteit’.
In totaal bezochten circa 75 mensen de WikiVrijdagen in 2023.
Wikigroep European Women in Mathematics Nederland (EWM-NL)
In 2020 werd WMNL benaderd door European Women in Mathematics Nederland (EWM-NL) een organisatie die vrouwen in de bètawetenschappen te ondersteunt en met elkaar in contact brengt. Zij wilden actief worden op Wikipedia rond het thema vrouwen in wiskunde. De groep is nog steeds actief. Kijk hier voor meer informatie. Vrijdag 3 november organiseerden ze een wiki-editathon tijdens de jaarlijkse EWM-NL bijeenkomst in de TU Eindhoven om artikelen over vrouwelijke wiskundigen aan te vullen en te vertalen. Er waren 10 deelnemers en 4 begeleiders aanwezig, die samen 11 nieuwe artikelen hebben gepubliceerd. In de dagen erna zijn er meer aanvullingen gedaan en artikelen gepubliceerd, met een totaal van 53 artikelen. Er zijn bewerkingen uitgevoerd op de Nederlandse, Russische, Duitse, Poolse, Italiaanse, Griekse en Hindi Wikipedia pagina’s.
WIQDPEDIA
WMNL heeft samen met Women in Quantum Development (WIQD, uitgesproken als “wicked”) een edit-a-thon georganiseerd, gericht op jonge vrouwen en non-binaire personen, om gezamenlijk Wikipedia pagina’s over kwantummechanica en vrouwen binnen de kwantummechanica uit te breiden of aan te maken. WIQD is een professioneel netwerk dat een inclusieve kwantummechanica sector voor vrouwen en non-binaire personen nastreeft. De edit-a-thon vond plaats op 20 mei 2023.
Er waren 20 geïnteresseerde deelnemers en er is in ieder geval gewerkt aan Wikipedia-artikelen in het Nederlands, Engels, Turks, Bulgaars en Duits.
Friday Salon
Op 10 maart vond de eerste editie van de Friday Salon plaats. Maar liefst 24 beginners hebben samen met 4 vrijwilligers elk één artikel gepubliceerd tijdens de bijeenkomst. Stichting Niemeijer Fonds heeft dit initiatief genomen om de zichtbaarheid van vrouwelijke makers in de kunstwereld te vergroten. De wiki edit-a-thon werd afgesloten met een bezoek aan de tentoonstelling “Hot Flowers, Warm Fingers” van Pauline Curnier Jardin in Centraal Museum Utrecht en een borrel. De tweede editie van de Friday Salon is in samenwerking met Nest Den Haag en staat gepland voor vrijdag 8 maart 2024. Kijk hier voor een fotoimpressie.
Nederland en de wereld
.jpg)
Keti Koti bijeenkomst Wiki goes Caribbean - CODA Apeldoorn
Op Keti Koti - zaterdag 1 juli - organiseerde Wikimedia Nederland i.s.m. met CODA Apeldoorn een schrijfbijeenkomst om te werken aan onderwerpen gerelateerd aan het Nederlands slavernijverleden op Wikipedia. Vanwege het grote aantal andere activiteiten in het kader van Nederlands slavernijverleden op 1 juli, was de opkomst laag. Hier houden wij rekening mee bij het organiseren van andere bijeenkomsten over dit thema in de toekomst.
Wiki goes Caribbean bijeenkomsten in het Nationaal Archief
Dit jaar werden in samenwerking met de Dutch Caribbean Book Club en het Nationaal Archief drie bijeenkomsten georganiseerd in het kader van Wiki Goes Caribbean.
Op 3 juni presenteerde Ange Jessurun haar boek Faya Lobi: 200 jaar vurige liefde in de diaspora. Het was een mooie presentatie waarin zij over haar Surinaamse en Curaçaose familiegeschiedenis vertelde. Aansluitend aan de presentatie was er een geanimeerde discussie hoe we jongeren meer kunnen interesseren voor de afkomst en de kennis van hun voorouders. Wikimediaan Frans Grijzenhout vertelde kort iets over Wikipedia en liet enkele pagina’s Wikipedia Papiamentu en Wikimedia Commons zien. Er waren 17 deelnemers, waaronder veel relaties van de Dutch Caribbean Book Club.
Wikipedia Tula-challenge voor Dia di Tula
Het Wikipedia-artikel over vrijheidsstrijder Tula is al enkele jaren op 17 augustus (op Curaçao Dia di Tula of Dag van de Vrijheidsstrijd) uitgelicht artikel op de hoofdpagina van de Nederlandstalige Wikipedia, maar er ontbrak nog informatie naar sleutelfiguren of -organisaties in zijn biografie. Acht vrijwilligers die actief zijn binnen het Wikiproject Cariben en Wiki goes Caribbean hebben in de periode voorafgaand aan Dia di Tula ‘rode linken blauw gemaakt” door nieuwe artikelen en te schrijven. Dit leverde 17 nieuwe artikelen op. Ondertussen werd het bestaande artikel uitgebreid, waardoor er weer vier nieuwe rode linken bijkwamen.
Op 23 juni ging een afvaardiging van de Wiki goes Caribbean werkgroep naar ATRIA in Amsterdam om samen te werken aan de informatie over totslaafgemaakte vrouwen op Wikipedia. In totaal werd deze bijeenkomst bezocht door acht deelnemers en werden er vijf artikelen bewerkt op de Nederlandstalige Wikipedia.
Het Nationaal Archief organiseerde op 29 juli een bijeenkomst voor het project Wiki goes Caribbean, gericht op het verkennen en verrijken van Wikipedia-artikelen met betrekking tot voormalig Caribisch Nederlands cultureel erfgoed. Het evenement werd bijgewoond door zeven deelnemers met een passie voor het behoud en de bevordering van de levendige geschiedenis en cultuur van de voormalige Caribische deel van het Nederlandse koninkrijk. Ze hebben de Nederlandse, Engelse en Papiamentse Wikipedia geredigeerd en de categorieën in Wikimedia Commons geherstructureerd. Negen artikelen werden aangepast. De aanwezigen spraken hun waardering uit voor de mogelijkheid om samen te werken met gelijkgestemde individuen en bij te dragen aan een platform dat zo invloedrijk is als Wikipedia. Ze voelden zich gesterkt om hun betrokkenheid bij het behoud van cultureel erfgoed via Wikipedia voort te zetten.
Wiki Loves Monuments 2023 in Suriname
De internationale fotowedstrijd Wiki Loves Monuments ging op 1 september 2023 van start in Suriname, georganiseerd door Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname met ondersteuning van Wikimedia Nederland. Het doel was om het cultureel erfgoed van Suriname in beeld te brengen en te delen met de wereld. Iedereen die in Suriname woonde, van professionele fotografen tot enthousiaste amateurs, werd uitgenodigd om foto's te maken van monumenten, historische gebouwen en andere culturele erfgoedlocaties in Suriname en deze te uploaden naar Wikimedia Commons.
De Surinaamse editie leverde 342 foto’s op van monumentale gebouwen van Suriname. Op woensdag 6 december zijn tijdens een feestelijke bijeenkomst op het kantoor van Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname in Fort Amsterdam de winnaars bekendgemaakt. Henk Defares won de eerste prijs met zijn foto van een vervallen monument aan de Stoelmanstraat 44 in Paramaribo. De tweede prijs ging naar deze afbeelding van de Vredeskerk van de Evangelische Broedergemeente Suriname aan de G.G. Maynardstraat in Nieuw-Nickerievan Soniema Gajapersad. De derde plaats was voor een nachtelijk uitzicht op het verenigingsgebouw Kong Ngie Tong Sang, eveneens geschoten in Paramaribo door Vishal Maipio. Deze drie prijswinnaars maken deel uit van de top tien van de in totaal 342 inzendingen die doorgaan naar de internationale wedstrijd. De wedstrijd trok meer deelnemers dan vorig jaar, namelijk 33 tegen 28 in 2022, en deze deelnemers waren allen afkomstig uit Suriname. In dit artikel is een uitgebreid verslag met interview met de prijswinnaars en de organisatie terug te lezen.
.jpg)
Wiki Loves Monuments Sint Eustatius
In oktober 2023 deed ook Sint Eustatius voor het eerst mee aan Wiki Loves Monuments. Het eiland kent ongeveer 119 beschermde gebouwen, waarvan er van een flink aantal nog foto’s ontbraken. Het departement Cultuur van St. Eustatius organiseerde daarom in 2023 voor het eerst de fotowedstrijd. Als onderdeel van hun deelname organiseerde het projectteam een tentoonstelling met een selectie van de 97 foto’s die werden ingezonden voor de wedstrijd op een bijzondere locatie: het Madam Theater, een voormalig woonhuis toen bordeel toen theater toen bioscoop, en een van de monumenten die het eiland rijk is.
In deze bijzondere setting werd de top tien foto’s bekend gemaakt. Deze foto’s doen mee aan de internationale WLM fotowedstrijd. Tijdens een feestelijke prijsuitreiking op locatie in de tentoonstelling werd de top drie prijswinnaars bekendgemaakt: de eerste prijs ging naar de foto van de Nederlandse gereformeerde begraafplaats, de tweede prijs was voor de foto van een kanon in de Corre Corre Bay en de derde prijs was een foto van de Cool Corner bar bij nacht. De organisatie benadrukt het belang van fotowedstrijden als deze om het culturele erfgoed van het eiland te promoten en de gemeenschap erbij te betrekken, en hoopt het evenement elk jaar te kunnen organiseren.
Samenwerking met partners
Mediakunst op Wikipedia: REBOOT. Edit-a-thon
Met het project ‘Mediakunst op Wikipedia’ wilde LIMA meer online zichtbaarheid geven aan mediakunst. In dit kader organiseerde LIMA samen met Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur (NADD) en Nieuwe Instituut een speciale edit-a-thon op zaterdag 25 november. Deze schrijfmarathon was onderdeel van de tentoonstelling REBOOT met digitale kunst. In het Nieuwe Instituut werkten 12 deelnemers onder de begeleiding van ervaren Wikipedianen aan het aanvullen, verbeteren en schrijven van artikelen over mediakunstenaars. Dit resulteerde in meer dan 200 bewerkingen op Wikipedia en Wikidata, en een nieuw artikel over mediakunstenaar Dries Depoorter. Ook kregen de deelnemers een rondleiding door de tentoonstelling door curator Sanneke Huisman en vertelden kunstenaars Ali Eslami en kunstenaarsduo Lancel-Maat over hun werk.
Overige activiteiten partners
Deel je Data Erfgoedhuis Zuid-Holland: de Zuid-Hollandse Limes zichtbaar op Wikipedia
Voor vrijwilligers, medewerkers en leden van archeologische en historische verenigingen, (streek)musea, archieven en andere erfgoedinstellingen langs de Limes in Zuid-Holland organiseerde Erfgoedhuis Zuid-Holland met steun van Wikimedia Nederland de cursus ‘De Zuid-Hollandse Limes zichtbaar op Wikipedia’. Tijdens drie bijeenkomsten op 6 juni, 20 juni en 4 juli gingen de deelnemers aan de slag om:
- informatie over de Limes op Wikimedia-platforms, zoals Wikipedia, te verrijken met objecten en informatie over Zuid-Holland;
- inhoudelijke historische kennis te vergroten door presentaties over de Romeinse geschiedenis in Zuid-Holland;
- een kijkje in de keuken te nemen bij andere organisaties langs de Limes.
Op deze manier werkten ze samen aan de zichtbaarheid van dit belangrijke culturele erfgoed op Wikipedia. Samen hebben ze kennis gedeeld, verhalen verzameld en foto's geüpload om deze fascinerende geschiedenis toegankelijk te maken voor een wereldwijd publiek.
Wikimedia Nederland verlootte twee exemplaren van het boek Romeinse helmen in Nederland onder Wikipedianen die geïnteresseerd zijn om de informatie te verwerken in Wikipedia-artikelen.
Contentdonaties
-
Koninklijke Bibliotheek: Papaver uit de Flora Batava -
Bibliotheca Nacional di Aruba -
Naturalis -
Universiteitsbibliotheek Utrecht
Schrijfweken en wiki-competities
Open Kerken Nederland Fotochallenge 2023
Ter gelegenheid van de Open Kerkendag 2023 op 29 mei organiseerden Open Kerkendag en Wikimedia Nederland, met steun van de RCE - Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed een fotochallenge. Het thema was kerkinterieurs. Van 29 mei tot 30 juni 2023 kon iedereen zelfgemaakte foto's van Nederlandse kerken uploaden naar Wikimedia Commons. Dat leverde meer dan 3000 foto’s van Nederlandse kerken op, waarvan vele van hoge kwaliteit. De challenge was opgezet door Wikimediaan Romaine.
.jpg){kind=link}
Wiki loves Fashion 2023
De modewereld is een universum vol mogelijkheden, maar er is weinig over geschreven op Wikipedia. Om daar verandering in te brengen startte in oktober de tweede editie van Wiki Loves Fashion. Initiatiefnemer was Wikimediaan Mx Lucy.
De aftrap was in Hengelo, de thuisbasis van de Hengelose Wikikring, en begon met een lezing van de veelzijdige kunstenaar Theodorus Johannes over genderexpressie in de mode, het thema van dit jaar. Online konden Wikipedianen via de projectpagina meeschrijven aan fashion gerelateerde onderwerpen. Er zijn 13 nieuwe artikelen geschreven en er is een mooie fotocollectie gemaakt.
Eureka! Maand van de Geschiedenis
Oktober was de Maand van de Geschiedenis, óók op Wikipedia. Het thema was dit keer 'Eureka' met volop aandacht voor wetenschap en ontdekkingen. Dat leverde een mooi resultaat: er werden 46 nieuwe artikelen aangemaakt, 7 artikelen aangevuld en 7 items bewerkt op Wikidata. De Wikipedia-artikelen varieerden van de Magelhaense Stroom tot Ibn al-Saffar en van Pieter Uijlenbroek tot Vertalersschool van Toledo. Daarnaast deed het Wereldmuseum een contentdonatie bestaande uit 45 foto's van wetenschappelijk onderzoek in toenmalige Nederlands-Indië. De schrijfmaand werd gecoördineerd door Wikipediaan Encycloon.
Thema 5: Kennis en ontmoeten
Wiki Coördinatorenoverleg
Het 'Wiki Coördinatorenoverleg' is bedoeld voor medewerkers van erfgoedinstellingen die werken met of geïnteresseerd zijn in werken met Wikimedia. De bijeenkomsten dienen een aantal doelen: het stimuleren van onderlinge kennisuitwisseling over het werken met Wikimedia in het erfgoedveld, het opdoen van contacten met (internationale) collega's die ook werken met Wikimedia en kennisopbouw door presentaties en trainingen tijdens de bijeenkomsten.
In 2023 werd het overleg vier keer georganiseerd, twee keer online en twee keer op locatie in Utrecht. Thema's die aan bod kwamen waren onder andere de nieuwe database applicatie Wikibase, metadatastandaard voor het delen van foto's IIIF, hoe kunstmatige intelligentie nu al wordt ingezet in Wikimedia projecten en hoe je resultaten van je bijdragen aan Wikimedia kunt meten. Verder werd er onderling gesproken over lopende projecten, de voor- en nadelen van kunstmatige intelligentie voor erfgoedorganisaties en welke wensen er zijn m.b.t. het werken met Wikimedia als platform en Wikimedia Nederland als organisatie.
Wikimedia Nederland Kennisplatform
Het Wikimedia Kennisplatform is een in 2022 opgezette website, gericht op het beantwoorden van vragen over het samenwerken met Wikipedia. Het kennisplatform wordt ook gebruikt ter ondersteuning van activiteiten van Wikimedia Nederland, zoals cursussen en fotowedstrijden. De site wordt steeds aangevuld en bijgewerkt.
In 2023 zijn 11 nieuwe artikelen gepubliceerd o.a. over Wikisource, de Wikimedia Foundation, het toevoegen van rechtenvrije afbeeldingen aan Wikimedia Commons, publiek domein en het meten van resultaten. Het best bezochte artikel is het artikel ' Hoe voeg ik een afbeelding toe aan een artikel op Wikipedia?'. Deelnemers aan bijeenkomsten van Wikimedia Nederland geven aan het een handig platform te vinden.
WikiconNL
In overleg met de gemeenschap werd besloten om in 2023 geen WikiconNL te organiseren. Het event werd uitgesteld naar 18 mei 2024.
Tweede Herfst Hackathon
Dit jaar vond de Herfst Hackathon plaats op zaterdag 4 november. Het was een event georganiseerd door ervaren Wikimedianen, voor ervaren Wikimedianen die het leuk vinden om samen gezellig te coden, hacken en bouwen. Omdat de focus echt lag op 'gewoon coden' was er geen vast programma. Aan het einde van de hackathon was er een showcase van de projecten waaraan gewerkt is. De organisatie was net als vorig jaar in handen van Wikimedianen Maarten, Siebrand en Sandra F.
Thema 6 Ontwikkeling vaardigheden en leiderschap
Deel je Data Netwerk Oorlogsbronnen
In september en oktober organiseerde Wikimedia Nederland in opdracht van Netwerk Oorlogsbronnen een cursus ‘Deel je Data’ voor medewerkers van herinneringscentra en oorlogsmusea. De cursus was gericht op het leren werken met Wikimedia.
De 22 deelnemers ontwikkelden in twee bijeenkomsten en een praktijksessie de vaardigheden om zelf data en/of beeld voor te bereiden en te uploaden naar de geschikte wiki projecten. De sessies gingen in op het bewerken van de Wikimedia-projecten, het vrijgeven van data en/of beeld, tools voor uploaden van materiaal naar de Wikimedia-projecten, auteursrecht en het werken met Open Data en Creative Commons licenties.
De deelnemers waren enthousiast en gemotiveerd, en met hulp van Wikimedia-vrijwilligers werden er al direct resultaten bereikt: er zijn op Wikipedia 6 artikelen gestart, 46 artikelen bewerkt, 24 referenties toegevoegd. Er zijn 33 afbeeldingen toegevoegd aan Wikimedia Commons en 146 bewerkingen gedaan op Wikidata. In 2024 zal er een vervolg zijn op deze eerste kennismaking met de Wikimediaprojecten.
Thema 7. Gelijkwaardigheid in besluitvorming
Algemene Ledenvergadering
De Algemene Ledenvergadering (ALV) is het hoogste besluitvormende orgaan binnen WMNL. In 2023 werd er twee keer een ALV gehouden
- 2023-04-22 (nr. 36): voorjaars-ALV met bespreking jaarverslag en jaarrekening 2022 en introductie nieuw Beleid Vriendelijke Ruimtes (Aanwezig: 21 stemgerechtigden leden, 2 machtigingen, 4 medewerker zonder stemrecht)
- 2023-09-30 (nr. 37): najaars-ALV met bespreking jaarplan en begroting 2024, verlengen looptijd Meerjarenstrategie en verkiezing leden BVR commissie (Aanwezig: 19 stemgerechtigden, 9 machtigingen, 2 stafleden zonder stemrecht)
Bestuur
In 2023 vergaderde het bestuur zeven keer; de notulen van de vergaderingen worden gepubliceerd op de verenigingswiki. De vergaderingen zijn afwisselend online en in levenden lijve.
Op 14 oktober was er een bestuursdag.
Bestuursverkiezingen en - wisselingen
Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 30 september traden af als bestuurslid:
- Lizzy Jongma
- Heleen Ririassa
De Algemene Ledenvergadering ging ermee akkoord dat de vrijgekomen bestuurszetels niet direct zouden worden ingevuld. Het bestuur wilde meer tijd om na te denken over mogelijke ontbrekende competenties in het bestuur, en de gevolgen daarvan voor de profielschetsen van nieuwe bestuurders.
Samenstelling bestuur op 31 december 2023:
- Jan-Bart de Vreede, voorzitter
- Bart Nieuwenhuis, penningmeester
- Michel Wesseling, secretaris
- Migiza Victoriashoop
- Marike van Roon
- vacature
- vacature
Directeurenoverleg
De directeuren van Wikimedia organisaties hebben regelmatig online overleg om over lopende zaken te praten en ervaringen uit te wisselen. Sandra Rientjes, directeur van Wikimedia Nederland, neemt deel aan dit overleg. Incidenteel zien de directeuren elkaar ook in levenden lijve Op 24 en 25 oktober kwamen 14 van de (op dat moment) 23 directeuren bij elkaar in Utrecht - daarnaast namen er nog vier directeuren online deel. Op de agenda stonden onder andere de nieuwe werkwijze rond subsidieverstrekking door de Wikimedia Foundation, ontwikkelingen rondom de Movement Charter en de Global Council, en omgaan met conflicten in lokale gemeenschappen.
Wikimedia Europe
Lobby
Wikimedia Nederland is een van de oprichters van Wikimedia Europe. De lobby activiteiten van “onze” twee Wikimedianen in Brussel zijn nu ondergebracht in een nieuwe rechtspersoon die ook meer verantwoordelijkheden op zich kan nemen. In 2023 is een derde medewerker aangesteld voor het lobbywerk en is er een nieuwe medewerker aangetreden voor Europese fondsenwerving.
Eerste bijeenkomst Wikimedia Europe
Hoogtepunt was de eerste algemene ledenbijeenkomst in Praag op 10 juni 2023 waar niet alleen over de toekomst van Wikimedia Europe is gesproken, maar er ook veel kennis is uitgewisseld tussen de verschillende leden.
Kantoor krijgt opknapbeurt
Het kantoor van WMNL sloot op 13 november voor twee maanden de deuren in verband met een hoognodige opknapbeurt. Medewerkers bleven online bereikbaar en de activiteiten gingen gewoon door.
Financiën
NB: Het officiële overzicht van de financiën van WMNL is te vinden in de Jaarrekening 2023.
Opbrengsten
| realisatie 2023 | begroot 2023 | |
| WMF subsidie | €396.000 | €403.200 |
| Projectsubsidies | €17.744 | €20.000 |
| Donaties | €42.478 | €50.000 |
| Contributies | €3.961 | €3.500 |
| TOTAAL | €460.183 | €476.700 |
Kosten De cijfers hieronder zijn informatief en vooral bedoeld om inzicht te geven in hoe de kosten zich verhielden tot de oorspronkelijke begroting, zoals die door de ALV is goedgekeurd. Dit is in de 'officiële' jaarrekening moeilijk te herleiden.
De begroting is namelijk opgebouwd rond materiele kosten (aankopen, zaalhuur etc) per project, en de te verwachten kosten voor personeel en kantoor in totaal. In de jaarrekening worden de kosten voor personeel en kantoor naar rato van gewerkte uren herverdeeld over de verschillende projecten.
| kosten | realisatie 2023 | begroot 2023 | toelichting op afwijkingen |
| (indicatief!) | |||
| toekomstbestendigheid | €49.500 | € 86.000 |
|
| veiligheid en inclusie | €2.500 | € 3.500 | |
| impact | €10.750 | € 10.400 | |
| kennis en ontmoeten | €2.573 | € 23.000 |
|
| vaardigheden en leiderschap | €7.000 | € 500 |
|
| gelijkwaardigheid in besluitvorming | €12.600 | € 5.000 |
|
| kantoor | €41.914 | € 59.000 | |
| personeel | €314.836 | € 320.750 | |
| TOTAAL | €441.673 | € 508.150 |